Παρεμβάσεις του CEMES
NEW
An interim report by an ad hoc CEMES committee
THE UKRAINIAN AUTOCEPHALY UNDER SCHOLARLY SCRUTINY.
THE PARTIES INVOLVED, THEIR ARGUMENTS AND THE LEGACY LEFT
The CEMES foundation has launched a scholarly project on Orthodox unity, so vulnerable in the new era of the Orthodox tradition that started with the Holy and Great Council. For the last three months, we focused almost exclusively on the Ukrainian issue. As the Orthodox unity had suffered a serious blow by the last-minute decision of the Russian Church, together with her allies (Antioch, Georgia, Bulgaria) not to participate in that long-awaited – and for nearly a century being prepared – Synod, an event considered as the ultimate expression of the Orthodox faith, so also now after the un-psychological decision of the Holy Synod of the Moscow Patriarchate (MP) to break Eucharistic communion with the Ecumenical Patriarchate (EP), made us continue more fervently our quest for Orthodox unity. More so, because that canonical action of MP is going to have tremendous consequences in the Orthodox diaspora, where the great majority of Orthodox from all jurisdictions have succeeded in establishing cooperation in the spirit of unity and common Orthodox witness.
For this reason, as academic theologians we were involved in the theological debate on the issue of the granting of autocephaly in a single and united Orthodox Church in Ukraine, which we decided to study in relation to the triptych: Primacy-Conciliarity-Autocephaly. After the catalytic evidence on the issue officially produced by the EP at the end of September (OMIΛOYN TA KEIMENA (https://www.ecpatr.org/deltiotypou/…/final%20oukraniko-1.pdf) we eagerly expected the official counter arguments from the MP, which delayed to officially present. Only anonymous comments and semi-official responses were published, the most serious being (mid-October) the one by prof. Mickail Zheltov, member of a MP synodical committee, with an older treatise, which naturally did not respond to the most recent arguments of the EP (https://panorthodoxcemes.blogspot.com/…/historical-canonica…). And we eagerly anticipated an equally strong official theological argument by the MP, if this great Orthodox Church was to re-enter the theological discussion on equal scientific footing. At the beginning the MP followed a rather communication strategy, repeating in the last speech of His Holiness Patriarch Cyril the conspiracy theory, namely that the entire process was politically motivated and that it is all about evil forces wanting to destroy the Russian Church etc.
The main document on which this painful division in a large country, populated mainly by Orthodox, could be resolved was the 1686 Patriarchal act, by which only the right to ordain the Metropolitan of Kyiv was granted to the Patriarch of Moscow, because of the difficult situation at that time, on the clearly expressed condition to follow the decision of the Kyivan clergy-laity assembly, and most importantly to commemorate the EP, something that evidently proves that the Kyivan Metropolia still remained under his omophorion. Instead, the EP argument went on, the MP uncanonically annexed to its jurisdiction the Kyivan Metropolia and the entire Ukrainian Lands.
Quite late (end of October) there was an attempt to officially answer the EP arguments (https://mospat.ru/gr/2018/10/23/news167003/); and at the end of November the site of the MP DERC posted prof. Zheltov's treatise translated into Greek (https://mospat.ru/gr/2018/11/28/news167329/). Being a renowned liturgist, prof. Zheltov skipped the condition of the commemoration by the Kyivan Metropolitan of the Ecumenical Patriarch, a clear evidence to which jurisdiction the Kyivan Metropolitan belonged (see note 130), interpreting this condition as “no more than simple good wishes”). Both the official MP response to the EP arguments and Prof. Zheltov long article rightly insist on the unity of the Kyivan and Moschovite Rus. However, this is a past history by no means relevant to the present situation, where the vast majority of the Ukrainians consider Russians as aggressors and the head of the MP as persona non grata.
But even these later arguments were carefully refuted by the EP, first by an equally extensive treatise by Emer. Prof. Vlasios Feidas, posted on 29.11.18 (https://panorthodoxcemes.blogspot.com/2018/11/1686_29.html…) and recently by Bishop Makarios of Christoupolis, speaking as Patriarchal representative at the European Union on 4.12.18 (https://panorthodoxcemes.blogspot.com/…/12/blog-post_7.html…). And finally, two days later by the EP advisor, Prof. Dn John Chryssavgis, in a short but very convincing video presentation (https://panorthodoxcemes.blogspot.com/…/the-current-situati…).
One cannot blame for the present situation either the EP, which is canonically obliged to defend its ecumenically set rights, or even the MP, which is also trying to defend its canonical jurisdiction using whatever arguments it considers appropriate. The blame – with regard both to the Orthodox unity and, more importantly, to the Rus Kyiv-Moscow unity, on which the MP puts the emphasis – is exclusively to be placed on the Ukrainian Orthodox Church under the Moscow Patriarchate (UOC MP), especially her leadership, which is slavishly following in all its decisions the Russian Church, both in refusing to meet the Constantinopolitan Exarchs, to whom they could request whatever conditions they wished and even condemn the EP decision, and also in repeating the MP arguments in its last synod at the Lavra of the Caves – instead of the meeting with the President of Ukraine as it was agreed, a synod considered by some as an ecclesiastical coup both in view of its sudden invitation and because of its decision to deny the right of a free conscious decision to its hierarchs, and we would add, of not considering the earlier October letter of the EP to her Primate, Metr. Onufrius (https://panorthodoxcemes.blogspot.com/2018/12/blog-post_49.html). In our view, by refusing to participate in its entirety in the unification process they lost a unique opportunity to secure to a large extent both their legitimate control of the autocephalous-in-the-process Orthodox Church in Ukraine, and – what is even more important – they would determine and pursue the actual unity between Ukrainian and Russian Orthodoxy.
The only blame on the MP is its decision to use the Divine Eucharist, the ultimate Orthodox characteristic of self-identity, for an administrative dispute creating, as we noted, numerous problems in our effort to secure the Orthodox unity, especially in the Orthodox diaspora. But such non psychological actions are numerous in our long history – in both the first and the second millennium – and in the course of time are solved. The MP has used it also for the Estonian territorial dispute; but it lifted it after few years. This we also pray to happen again. Otherwise, and in view of the possibility of the Ukrainian Greek Catholic Church joining the new scheme, after taking of course the necessary canonical steps, many devoted Orthodox would possibly prefer the unity with the Roman Catholic Church, especially with the Present Pope, rather than with the Russian Church, especially with her current Russkii Mir theory, which in very many respects is contrary to the more holistic mission document of the Holy and Great Council, under the title “The Mission of the Orthodox Church in Today’s World,” a document for which the Russian Orthodox Church, after all, has officially the most reservations.
In all similar cases in the past and the previous century canonical irregularities, resulting in schismatic situations – most notably in our own Greek autocephalous Church – the Ecumenical Patriarchate intervened, following the Canons of the Ecumenical Councils, and healed the schisms bringing millions of Orthodox back to the canonical Orthodox Church by granting them autocephaly. This is what happened to all newer Patriarchates and Autocephalous Orthodox Churches.
Several other arguments have been unofficially presented against the decision of the EP to proceed to the Ukrainian autocephaly: “Why now?” But the real objection should be “why so late?” For three centuries the MP exercised authority over Ukraine, and none questioned this status, even if it was uncanonical. Canonically, and legally in general, speaking, an irregularity does not change the canonical tradition. To be honest, the EP, despite being questioned as the “Protos”, according to the canonical tradition of the Orthodox Church, by the Russian Church in numerous occasions – even creating obstacles to the ecumenical dialogue, especially with the Catholics – he preferred not to halt the century-long prepared process toward the long-anticipated Pan-Orthodox Council. Another argument was that the schismatics and anathematized – measures that were imposed in a legalistic and semi-nationalistic way, and not in the philanthropic one of the oikonomia that canons request– did not repent. The inability of the UOC MP to solve the problem, and thus retain Orthodox unity in the country, has inevitably forced the Ecumenical Patriarchate to act as it did: by revoking the 1686 act in its entirety, because its conditions un-canonically have never been met (we must admit that the MP has lately produced some evidence to the contrary), by receiving the “ekkliton” appeal of the anathematized and schismatics,thus restoring Orthodox unity in Ukraine, by restoring its Stavropegia in Kyiv, and by returning again the Kyivan Metropolia under the omophorion of the Ecumenical Patriarch.
Others have argued that the Holy Canons, as canonical rules set in an old time, cannot solve current more complex situations with political and geopolitical consequences. Those who follow this MP logic may not go as far as abandoning the ages-old canonical tradition that was established by the canons of the Ecumenical Councils, but in the back of their mind they propose a model of church unity without a Protos, without a primacy of honour and service (and with certain prerogatives). In practice, all Orthodox with no exception – and with no theological counter argument – follow a primacy at all levels of Church life (parish, diocese, autocephalous church), except at the universal one.
We are not saying that we must slavishly follow the holy canons with no contextualization of their content. We insist that we need to keep our canonical tradition faithfully but dynamically interpreted. Otherwise there is a danger to fall into a protestant-style confederation of independent Orthodox Churches, a situation almost inevitable with the alternative proposal. If that happens, we can no longer speak of the “one, holy, catholic and apostolic church” we confess in our Church, but of something alien to Christian and authentic Orthodox ecclesiology.
Unfortunately, for many centuries after the Great Schism we have unconsciously developed a “negative” Orthodox identity: we are not what our tradition has left us as legacy, but what the others, mainly the Catholics, are not. In other words, without a primacy, a visible expression of the Church’s unity, accompanied of course by synodality.
What is, finally, the most promising outcome of this crisis – now that the process toward the Ukrainian autocephaly is approaching its final stage – is that the EP is reviving an ancient ecclesiological ethos; the participation of the entire people of God (clergy and laity) in our Church’s decision -making process, which in our present day autocephalous Orthodox Churches is either forgotten or at best marginalized. He brought, in other words, back the authentic version of synodality, hopefully to be followed not only at the top, but at all levels of Church life: parish, diocese, regional/national, universal. In his letter of invitation, the EP underlined the ancient conciliar process, and in this Ukrainian case the pre-1686 tradition: “Bishops, priests, those who lead monastic life and laypeople will take part in the Unification Council on December 15 in Kyiv. All of them, the letter goes on, will have the right to vote” (panorthodoxcemes.blogspot.com/2018/12/constantinople-finalizes-procedure-for.html). We hope this will alert our Church in Greece, which has quite recently experienced a similar crisis, in the face of which she refused, like the Russian Church, to allow herself to break the chains of her enslavement to a secular state.
Petros Vassiliadis
Emeritus Professor
President of CEMES
For this reason, as academic theologians we were involved in the theological debate on the issue of the granting of autocephaly in a single and united Orthodox Church in Ukraine, which we decided to study in relation to the triptych: Primacy-Conciliarity-Autocephaly. After the catalytic evidence on the issue officially produced by the EP at the end of September (OMIΛOYN TA KEIMENA (https://www.ecpatr.org/deltiotypou/…/final%20oukraniko-1.pdf) we eagerly expected the official counter arguments from the MP, which delayed to officially present. Only anonymous comments and semi-official responses were published, the most serious being (mid-October) the one by prof. Mickail Zheltov, member of a MP synodical committee, with an older treatise, which naturally did not respond to the most recent arguments of the EP (https://panorthodoxcemes.blogspot.com/…/historical-canonica…). And we eagerly anticipated an equally strong official theological argument by the MP, if this great Orthodox Church was to re-enter the theological discussion on equal scientific footing. At the beginning the MP followed a rather communication strategy, repeating in the last speech of His Holiness Patriarch Cyril the conspiracy theory, namely that the entire process was politically motivated and that it is all about evil forces wanting to destroy the Russian Church etc.
The main document on which this painful division in a large country, populated mainly by Orthodox, could be resolved was the 1686 Patriarchal act, by which only the right to ordain the Metropolitan of Kyiv was granted to the Patriarch of Moscow, because of the difficult situation at that time, on the clearly expressed condition to follow the decision of the Kyivan clergy-laity assembly, and most importantly to commemorate the EP, something that evidently proves that the Kyivan Metropolia still remained under his omophorion. Instead, the EP argument went on, the MP uncanonically annexed to its jurisdiction the Kyivan Metropolia and the entire Ukrainian Lands.
Quite late (end of October) there was an attempt to officially answer the EP arguments (https://mospat.ru/gr/2018/10/23/news167003/); and at the end of November the site of the MP DERC posted prof. Zheltov's treatise translated into Greek (https://mospat.ru/gr/2018/11/28/news167329/). Being a renowned liturgist, prof. Zheltov skipped the condition of the commemoration by the Kyivan Metropolitan of the Ecumenical Patriarch, a clear evidence to which jurisdiction the Kyivan Metropolitan belonged (see note 130), interpreting this condition as “no more than simple good wishes”). Both the official MP response to the EP arguments and Prof. Zheltov long article rightly insist on the unity of the Kyivan and Moschovite Rus. However, this is a past history by no means relevant to the present situation, where the vast majority of the Ukrainians consider Russians as aggressors and the head of the MP as persona non grata.
But even these later arguments were carefully refuted by the EP, first by an equally extensive treatise by Emer. Prof. Vlasios Feidas, posted on 29.11.18 (https://panorthodoxcemes.blogspot.com/2018/11/1686_29.html…) and recently by Bishop Makarios of Christoupolis, speaking as Patriarchal representative at the European Union on 4.12.18 (https://panorthodoxcemes.blogspot.com/…/12/blog-post_7.html…). And finally, two days later by the EP advisor, Prof. Dn John Chryssavgis, in a short but very convincing video presentation (https://panorthodoxcemes.blogspot.com/…/the-current-situati…).
One cannot blame for the present situation either the EP, which is canonically obliged to defend its ecumenically set rights, or even the MP, which is also trying to defend its canonical jurisdiction using whatever arguments it considers appropriate. The blame – with regard both to the Orthodox unity and, more importantly, to the Rus Kyiv-Moscow unity, on which the MP puts the emphasis – is exclusively to be placed on the Ukrainian Orthodox Church under the Moscow Patriarchate (UOC MP), especially her leadership, which is slavishly following in all its decisions the Russian Church, both in refusing to meet the Constantinopolitan Exarchs, to whom they could request whatever conditions they wished and even condemn the EP decision, and also in repeating the MP arguments in its last synod at the Lavra of the Caves – instead of the meeting with the President of Ukraine as it was agreed, a synod considered by some as an ecclesiastical coup both in view of its sudden invitation and because of its decision to deny the right of a free conscious decision to its hierarchs, and we would add, of not considering the earlier October letter of the EP to her Primate, Metr. Onufrius (https://panorthodoxcemes.blogspot.com/2018/12/blog-post_49.html). In our view, by refusing to participate in its entirety in the unification process they lost a unique opportunity to secure to a large extent both their legitimate control of the autocephalous-in-the-process Orthodox Church in Ukraine, and – what is even more important – they would determine and pursue the actual unity between Ukrainian and Russian Orthodoxy.
The only blame on the MP is its decision to use the Divine Eucharist, the ultimate Orthodox characteristic of self-identity, for an administrative dispute creating, as we noted, numerous problems in our effort to secure the Orthodox unity, especially in the Orthodox diaspora. But such non psychological actions are numerous in our long history – in both the first and the second millennium – and in the course of time are solved. The MP has used it also for the Estonian territorial dispute; but it lifted it after few years. This we also pray to happen again. Otherwise, and in view of the possibility of the Ukrainian Greek Catholic Church joining the new scheme, after taking of course the necessary canonical steps, many devoted Orthodox would possibly prefer the unity with the Roman Catholic Church, especially with the Present Pope, rather than with the Russian Church, especially with her current Russkii Mir theory, which in very many respects is contrary to the more holistic mission document of the Holy and Great Council, under the title “The Mission of the Orthodox Church in Today’s World,” a document for which the Russian Orthodox Church, after all, has officially the most reservations.
In all similar cases in the past and the previous century canonical irregularities, resulting in schismatic situations – most notably in our own Greek autocephalous Church – the Ecumenical Patriarchate intervened, following the Canons of the Ecumenical Councils, and healed the schisms bringing millions of Orthodox back to the canonical Orthodox Church by granting them autocephaly. This is what happened to all newer Patriarchates and Autocephalous Orthodox Churches.
Several other arguments have been unofficially presented against the decision of the EP to proceed to the Ukrainian autocephaly: “Why now?” But the real objection should be “why so late?” For three centuries the MP exercised authority over Ukraine, and none questioned this status, even if it was uncanonical. Canonically, and legally in general, speaking, an irregularity does not change the canonical tradition. To be honest, the EP, despite being questioned as the “Protos”, according to the canonical tradition of the Orthodox Church, by the Russian Church in numerous occasions – even creating obstacles to the ecumenical dialogue, especially with the Catholics – he preferred not to halt the century-long prepared process toward the long-anticipated Pan-Orthodox Council. Another argument was that the schismatics and anathematized – measures that were imposed in a legalistic and semi-nationalistic way, and not in the philanthropic one of the oikonomia that canons request– did not repent. The inability of the UOC MP to solve the problem, and thus retain Orthodox unity in the country, has inevitably forced the Ecumenical Patriarchate to act as it did: by revoking the 1686 act in its entirety, because its conditions un-canonically have never been met (we must admit that the MP has lately produced some evidence to the contrary), by receiving the “ekkliton” appeal of the anathematized and schismatics,thus restoring Orthodox unity in Ukraine, by restoring its Stavropegia in Kyiv, and by returning again the Kyivan Metropolia under the omophorion of the Ecumenical Patriarch.
Others have argued that the Holy Canons, as canonical rules set in an old time, cannot solve current more complex situations with political and geopolitical consequences. Those who follow this MP logic may not go as far as abandoning the ages-old canonical tradition that was established by the canons of the Ecumenical Councils, but in the back of their mind they propose a model of church unity without a Protos, without a primacy of honour and service (and with certain prerogatives). In practice, all Orthodox with no exception – and with no theological counter argument – follow a primacy at all levels of Church life (parish, diocese, autocephalous church), except at the universal one.
We are not saying that we must slavishly follow the holy canons with no contextualization of their content. We insist that we need to keep our canonical tradition faithfully but dynamically interpreted. Otherwise there is a danger to fall into a protestant-style confederation of independent Orthodox Churches, a situation almost inevitable with the alternative proposal. If that happens, we can no longer speak of the “one, holy, catholic and apostolic church” we confess in our Church, but of something alien to Christian and authentic Orthodox ecclesiology.
Unfortunately, for many centuries after the Great Schism we have unconsciously developed a “negative” Orthodox identity: we are not what our tradition has left us as legacy, but what the others, mainly the Catholics, are not. In other words, without a primacy, a visible expression of the Church’s unity, accompanied of course by synodality.
What is, finally, the most promising outcome of this crisis – now that the process toward the Ukrainian autocephaly is approaching its final stage – is that the EP is reviving an ancient ecclesiological ethos; the participation of the entire people of God (clergy and laity) in our Church’s decision -making process, which in our present day autocephalous Orthodox Churches is either forgotten or at best marginalized. He brought, in other words, back the authentic version of synodality, hopefully to be followed not only at the top, but at all levels of Church life: parish, diocese, regional/national, universal. In his letter of invitation, the EP underlined the ancient conciliar process, and in this Ukrainian case the pre-1686 tradition: “Bishops, priests, those who lead monastic life and laypeople will take part in the Unification Council on December 15 in Kyiv. All of them, the letter goes on, will have the right to vote” (panorthodoxcemes.blogspot.com/2018/12/constantinople-finalizes-procedure-for.html). We hope this will alert our Church in Greece, which has quite recently experienced a similar crisis, in the face of which she refused, like the Russian Church, to allow herself to break the chains of her enslavement to a secular state.
Petros Vassiliadis
Emeritus Professor
President of CEMES
Η παρέμβαση του CEMES στον προσυνοδικό θεολογικό διάλογο για την
ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Το πλήρες κείμενο των προτάσεων επί του ιεραποστολικού κειμένου
An English summary in Public Orthodoxy
An English summary in Public Orthodoxy
Η νέα ιστοσελίδα του CEMES για την ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Το Κέντρο δημιουργήσε και διαχειρίζεται την ιστοσελίδα Panorthodox Synod CEMES.
Στόχος της είναι λειτουργήσει ως ένα φόρουμ θεολογικού αναστοχασμού και συζήτησης για την Πανορθόδοξη Σύνοδο και να ενημερώνει υπεύθυνα για θέματα που σχετίζονται με αυτή.
Η ιστοσελίδα ενημερώνεται διαρκώς με νέες δημοσιεύσεις για τα θέματα που απασχόλησαν την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Στόχος της είναι λειτουργήσει ως ένα φόρουμ θεολογικού αναστοχασμού και συζήτησης για την Πανορθόδοξη Σύνοδο και να ενημερώνει υπεύθυνα για θέματα που σχετίζονται με αυτή.
Η ιστοσελίδα ενημερώνεται διαρκώς με νέες δημοσιεύσεις για τα θέματα που απασχόλησαν την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Η ιστοσελίδα του CEMES για την ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης Facebook
Το Κέντρο δημιούργησε την σελίδα Panorthodox SYNOD στο facebook για να ενημερώνει και μέσα από αυτό το μέσο κοινωνικής δικτύωσης για θέματα που σχετίζονται με την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Παράλληλα, η σελίδα λειτουργεί ως προέκταση του φόρουμ της έτερης ιστοσελίδας του Κέντρου.
Συμμετοχή του Κέντρου στην Ανοικτή Επιστολή Ορθοδόξων Επιστημόνων
προς την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο
A Plea for Pan-Orthodox Unity
To CEMES συμμετείχε ενεργά στην παγκόσμια πρωτοβουλία Ορθοδόξων επιστημόνων από Ρωσία, Βουλγαρία, Λίβανο, Συρία, Γεωργία, Σερβία, Ουκρανία, Αμερική, και φυσικά την Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη, προς την Ορθοδόξη εκκλησιαστική ηγεσία, η οποία διακινήθηκε μέσω εθελοντικής συλλογής υπογραφών της πλατφόρμας change.org. Η επίσημη ελληνική μετάφραση είναι η εξής:
Μια Έκκληση για Πανορθόδοξη Ενότητα
9 Ιουνίου 2016
Ανοικτή Επιστολή Ορθοδόξων επιστημόνων από όλο τον κόσμο
προς την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης
Εμείς, οι υπογράφοντες Ορθόδοξοι επιστήμονες από όλο τον κόσμο, απευθύνουμε αυτή την επιστολή προς την ηγεσία της Ορθοδόξου Εκκλησίας, προς όλους τους Ορθοδόξους χριστιανούς ανά την οικουμένη, και προς όλους τους ανθρώπους καλής θέλησης. Γράφουμε από έντονο ενδιαφέρον για την Εκκλησία μας, η ενότητα της οποίας καθιστά τη νέα εν Χριστώ ζωή ορατή σε όλη την ανθρωπότητα. Προσευχόμαστε η επικείμενη Σύνοδος, η τόσο πολύ αναμενόμενη και τόσο καιρό προετοιμαζόμενη, να φέρει τους καρπούς του Πνεύματος, πρώτος μεταξύ των οποίων είναι η Πανορθόδοξη ενότητα. Ως εκ τούτου, στηρίζουμε τη συμφωνία των Ορθοδόξων ηγετών, η οποία ανακοίνωσε δημοσίως κατά την Πανορθόδοξη Σύναξη των Προκαθημένων τον Ιανουάριο του 2016 την σύγκληση Αγίας και Μεγάλης Συνόδου στην Κρήτη στα μέσα Ιουνίου του 2016.
Πιστεύουμε ότι δεν υπάρχουν ανυπέρβλητα εμπόδια για την έναρξη της Συνόδου τον Ιούνιο, παρά τις σημαντικές επιφυλάξεις που διατυπώθηκαν σχετικά με τα προσχέδια των συνοδικών αποφάσεων και τις συνοδικές διαδικασίες. Αναγνωρίζουμε τη νομιμότητα ορισμένων επιφυλάξεων, όπως είναι το αίτημα να ανοίξει εκ νέου η συζήτηση των συνοδικών κειμένων. Συμφωνούμε, επίσης, ότι υπάρχουν πολλά άλλα θέματα που απασχολούν την Εκκλησία στον εικοστό πρώτο αιώνα, που απαιτούν μελλοντική Πανορθόδοξη προσοχή. Παρόλα αυτά, είμαστε πεπεισμένοι ότι ο καλύτερος τόπος για την επίλυση των σημαντικών διαφορών σήμερα, όπως και παλαιότερα, είναι η Σύνοδος καθαυτή. Η αναβολή για μια ακόμη φορά της Συνόδου αποτελεί αποτυχία ανταπόκρισης στην αρχή της συνοδικότητος σε παγκόσμιο επίπεδο.
Κανείς δεν μπορεί να αναμένει από τη Σύνοδο να διευθετήσει όλα τα σημαντικά ζητήματα και να θεραπεύσει σε δέκα ημέρες όλες τις διαφορές σε θέματα δικαιοδοσίας. Ελπίζουμε, όμως, ότι η Σύνοδος αυτή θα είναι η αρχή της διαδικασίας επίλυσης των προβλημάτων, και θα εγκαινιάσει μια νέα εποχή συνοδικότητας και ενότητας σε παγκόσμιο επίπεδο. Μια μικρή μειοψηφία, η οποία επιθυμεί να θέσει σε κίνδυνο τις εργασίες της Συνόδου με περαιτέρω καθυστερήσεις δεν πρέπει να εκφοβίσει τη συντριπτική πλειοψηφία των Ορθοδόξων ηγετών που επιθυμούν να πραγματοποιήσουν τη δέσμευσή τους να πραγματοποιηθεί η Σύνοδος κατά τη φετινή εορτή της Πεντηκοστής. Τον περασμένο αιώνα η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει καταθέσει την μαρτυρία της στον κόσμο μέσα από την πλούσια θεολογική της κληρονομιά και το αίμα των νέων μαρτύρων της. Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος θα δώσει την ευκαιρία να αρχίσει μια νέα φάση Ορθόδοξης μαρτυρίας. Καθώς τα μάτια όλου του κόσμου είναι στραμμένα στην Ορθόδοξη Εκκλησία, κάνουμε έκκληση προς όλους τους ηγέτες μας να ακούσουν την κλήση του Πνεύματος για συνοδική ενότητα.
Μια Έκκληση για Πανορθόδοξη Ενότητα
9 Ιουνίου 2016
Ανοικτή Επιστολή Ορθοδόξων επιστημόνων από όλο τον κόσμο
προς την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης
Εμείς, οι υπογράφοντες Ορθόδοξοι επιστήμονες από όλο τον κόσμο, απευθύνουμε αυτή την επιστολή προς την ηγεσία της Ορθοδόξου Εκκλησίας, προς όλους τους Ορθοδόξους χριστιανούς ανά την οικουμένη, και προς όλους τους ανθρώπους καλής θέλησης. Γράφουμε από έντονο ενδιαφέρον για την Εκκλησία μας, η ενότητα της οποίας καθιστά τη νέα εν Χριστώ ζωή ορατή σε όλη την ανθρωπότητα. Προσευχόμαστε η επικείμενη Σύνοδος, η τόσο πολύ αναμενόμενη και τόσο καιρό προετοιμαζόμενη, να φέρει τους καρπούς του Πνεύματος, πρώτος μεταξύ των οποίων είναι η Πανορθόδοξη ενότητα. Ως εκ τούτου, στηρίζουμε τη συμφωνία των Ορθοδόξων ηγετών, η οποία ανακοίνωσε δημοσίως κατά την Πανορθόδοξη Σύναξη των Προκαθημένων τον Ιανουάριο του 2016 την σύγκληση Αγίας και Μεγάλης Συνόδου στην Κρήτη στα μέσα Ιουνίου του 2016.
Πιστεύουμε ότι δεν υπάρχουν ανυπέρβλητα εμπόδια για την έναρξη της Συνόδου τον Ιούνιο, παρά τις σημαντικές επιφυλάξεις που διατυπώθηκαν σχετικά με τα προσχέδια των συνοδικών αποφάσεων και τις συνοδικές διαδικασίες. Αναγνωρίζουμε τη νομιμότητα ορισμένων επιφυλάξεων, όπως είναι το αίτημα να ανοίξει εκ νέου η συζήτηση των συνοδικών κειμένων. Συμφωνούμε, επίσης, ότι υπάρχουν πολλά άλλα θέματα που απασχολούν την Εκκλησία στον εικοστό πρώτο αιώνα, που απαιτούν μελλοντική Πανορθόδοξη προσοχή. Παρόλα αυτά, είμαστε πεπεισμένοι ότι ο καλύτερος τόπος για την επίλυση των σημαντικών διαφορών σήμερα, όπως και παλαιότερα, είναι η Σύνοδος καθαυτή. Η αναβολή για μια ακόμη φορά της Συνόδου αποτελεί αποτυχία ανταπόκρισης στην αρχή της συνοδικότητος σε παγκόσμιο επίπεδο.
Κανείς δεν μπορεί να αναμένει από τη Σύνοδο να διευθετήσει όλα τα σημαντικά ζητήματα και να θεραπεύσει σε δέκα ημέρες όλες τις διαφορές σε θέματα δικαιοδοσίας. Ελπίζουμε, όμως, ότι η Σύνοδος αυτή θα είναι η αρχή της διαδικασίας επίλυσης των προβλημάτων, και θα εγκαινιάσει μια νέα εποχή συνοδικότητας και ενότητας σε παγκόσμιο επίπεδο. Μια μικρή μειοψηφία, η οποία επιθυμεί να θέσει σε κίνδυνο τις εργασίες της Συνόδου με περαιτέρω καθυστερήσεις δεν πρέπει να εκφοβίσει τη συντριπτική πλειοψηφία των Ορθοδόξων ηγετών που επιθυμούν να πραγματοποιήσουν τη δέσμευσή τους να πραγματοποιηθεί η Σύνοδος κατά τη φετινή εορτή της Πεντηκοστής. Τον περασμένο αιώνα η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει καταθέσει την μαρτυρία της στον κόσμο μέσα από την πλούσια θεολογική της κληρονομιά και το αίμα των νέων μαρτύρων της. Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος θα δώσει την ευκαιρία να αρχίσει μια νέα φάση Ορθόδοξης μαρτυρίας. Καθώς τα μάτια όλου του κόσμου είναι στραμμένα στην Ορθόδοξη Εκκλησία, κάνουμε έκκληση προς όλους τους ηγέτες μας να ακούσουν την κλήση του Πνεύματος για συνοδική ενότητα.
Σύντομος χαιρετισμός του Προέδρου του Δ.Σ. του Κέντρου
για την 25η επέτειο του Ορθόδοξου Ρωσικού Οικουμενικού Ινστιτούτου
ST. ANDREW'S BIBLICAL THEOLOGICAL INSTITUTE
Διαβάστε το κείμενο του χαιρετισμού του Προέδρου του Δ.Σ. Ομ. Καθ. κ. Πέτρου Βασιλειάδη για την 25η επέτειο του Ορθόδοξου Ρωσικού Οικουμενικού Ινστιτούτου St. Andrews Biblical Theological Institute.
Συμμετοχή μελών του Κέντρου στο κείμενο
"Ένα Χριστιανικό Κάλεσμα σε Καιρούς Κρίσης στην Ευρώπη"
Ένα Χριστιανικό Κάλεσμα σε Καιρούς Κρίσης στην Ευρώπη
Εἴτε πάσχει ἓν μέλος, συμπάσχει πάντα τὰ μέλη
(Α΄ Κορινθίους 12,26)
Σεβαστοί οικουμενικοί φίλοι και συνεργάτες στην Ευρώπη,
Προσφιλείς αδελφές και αδελφοί εν Χριστώ,
Στην πορεία της σύγχρονης διαχριστιανικής συνεργασίας τους, οι Εκκλησίες συνέβαλαν στην καλλιέργεια και στην εδραίωση ενός ευρύτερου οικουμενικού πνεύματος συμφιλίωσης και συνεργασίας, εξαιρετικά αναγκαίου και σημαντικού τόσο για την Ευρώπη, όσο και τον κόσμο. Αυτό το πνεύμα ήταν ιδιαίτερα σημαντικό σε καιρούς προκλήσεων, όπως μετά το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου και την περίοδο άνοδο του διχαστικού κλίματος του Ψυχρού Πολέμου ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση. Από τότε οι εκκλησίες έχουν εργαστεί για την υποστήριξη μιας προοδευτικής και μερικές φορές ακόμη και ριζοσπαστικής χριστιανικής πνευματικής προσέγγισης στην αντιμετώπιση των κοινωνικών, πολιτικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών ζητημάτων. Σε αυτό το πνεύμα ως Χριστιανοί και ως υπεύθυνοι πολίτες καλούμε τις ευρωπαϊκές εκκλησίες, τους οικουμενικούς οργανισμούς, τα θρησκευτικά ιδρύματα και τα διάφορα χριστιανικά κινήματα στην Ευρώπη να ανταποκριθούν στην έκκλησή μας για τη διασφάλιση του μέλλοντος του κοινού μας σπιτιού, μέσα από τη λήψη άμεσων ενεργειών.
Η ελληνική κρίση είναι μια ευρωπαϊκή κρίση. Ως εκ τούτου, πιστεύουμε ότι μόνο σε ευρωπαϊκό επίπεδο μπορούν να τεθούν τα θεμέλια για μια βιώσιμη και οριστική λύση της παρούσας προβληματικής, ζημιογόνας και ιδιαίτερα επικίνδυνης κατάστασης. Ενθαρρύνουμε τόσο την Ελληνική Κυβέρνηση, όσο και τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να εξαντλήσουν κάθε περιθώριο διαλόγου για την επίτευξη άμεσης συμφωνίας, διασφαλίζοντας την ισότιμη συμμετοχή της Ελλάδα στην Κοινή Νομισματική Ένωση, που θα οδηγεί σε πορεία εθνικής οικονομικής ανάκαμψης.
Αναγνωρίζουμε ότι η τρέχουσα δυσμενής κατάσταση στη χώρα μας συσχετίζεται, εκτός των άλλων, και με κρίσιμα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη και εξέλιξη συγκεκριμένων πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών συστημάτων κατά την περίοδο της Μεταπολίτευσης, μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας το 1974. Επιπλέον, αναγνωρίζουμε πως ως πολίτες και ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί δε σταθήκαμε πάντα στο ύψος των περιστάσεων, ούτε προχωρήσαμε πάντα στην απαιτούμενη αυτοεξέταση. Σήμερα είμαστε έτοιμοι να αναγνωρίσουμε τα λάθη του πολιτικού και του οικονομικού συστήματος, αναλαμβάνοντας και την ευθύνη για τις αποτυχίες μας να ξεπεράσουμε αυτές τις νοσηρές καταστάσεις. Ωστόσο, ανησυχούμε για τις πολιτικές που προτείνονται από τους εταίρους μας, οι οποίες επικεντρώνονται στην ανάγκη για μεταρρυθμίσεις, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τις συστημικές αιτίες της κρίσης, την κρίση χρέους και την ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι σοβαρές ανθρωπιστικές συνέπειες των αναποτελεσματικών νεοφιλελεύθερων πολιτικών που εφαρμόστηκαν τα τελευταία χρόνια.
Παρά τις διαφορετικές πολιτικές μας ταυτότητες και τις διαφορετικές ερμηνείες για το ποιες μπορούν να είναι οι αποτελεσματικές λύσεις, αναγνωρίζουμε όλοι μας πως η θέση της Ελλάδα πρέπει να είναι εντός της ευρωπαϊκής οικογένειας, θέση που αντιπροσωπεύει τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών. Καλούμε για δράσεις που μπορούν να εξασφαλίσουν την ευρωπαϊκή ταυτότητα της χώρας μας, στη βάση των αρχών της δημοκρατίας, της αλληλεγγύης, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της αξιοπρέπειας, του αμοιβαίου σεβασμού και της εφαρμογής των ευρωπαϊκών αρχών. Με βάση αυτούς τους ακρογωνιαίους λίθους της ενότητας, της συνεργασίας και της κοινής προόδου των λαών της Ευρώπης, σας προσκαλούμε να εργαστούμε από κοινού για να διασφαλίσουμε τις αξίες αυτές. Γιατί σε αυτές τις αξίες αναγνωρίζουμε τις θεμελιώδεις αρχές της κοινής πολιτιστικής, θρησκευτικής και ανθρωπιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης. Αυτή η κληρονομιά πρέπει να διαφυλαχθεί πάση θυσία ενάντια σε εκείνες τις δυνάμεις που θέτουν την κοινή ειρηνική μας συνοδοιπορία σε σοβαρό κίνδυνο. Δυνάμεις που επιβάλλουν τη θεοποίηση των αγορών και στοχεύουν στην αναβίωση θλιβερών στιγμών της ιστορίας της ηπείρου μας.
Σε αυτό το πλαίσιο, χαιρετίζουμε τις δηλώσεις υποστήριξης από θρησκευτικούς ηγέτες και οργανώσεις. Εκτιμούμε ιδιαίτερα τα λόγια αλληλεγγύης από την Αυτού Αγιότητα τον Πάπα Φραγκίσκο, την ποιμαντική επιστολή των διακεκριμένων μελών του Προεδρείου του Συμβουλίου Ευρωπαϊκών Εκκλησιών και τις δημόσιες παρεμβάσεις του πρώην Αρχιεπισκόπου του Καντέρμπουρι, Δρ. Ρόουαν Ουίλιαμς. Καλούμε όλους τους Χριστιανούς της Ευρώπης, μέσα σε πνεύμα προσευχής και προφητικής μαρτυρίας, να υπενθυμίσουμε στην ευρωπαϊκή οικογένεια, την αξία του ανθρωπίνου προσώπου, ενάντια σε αυτήν του κέρδους. Βιώνουμε μια ατυχής αναβίωση της διαίρεσης και της έντονης πόλωσης σε ολόκληρη την Ευρώπη, που μολύνουν τη διαδικασία της λήψης πολιτικών επιλογών, τραυματίζουν τη συνύπαρξη των λαών μας και στιγματίζουν τις καρδιές των ανθρώπων. Εν μέσω αυτής της σκοτεινής πραγματικότητας, πιστεύουμε ακράδαντα πως οι εκκλησίες της Ευρώπης πρέπει και είναι σε θέση να γίνουν γέφυρες συνεργασίας και διαλόγου, όπως έχει αποδείξει η μεταπολεμική μας ιστορία. Είμαστε μέρος της κοινής μας πνευματικής, πολιτιστικής και πολιτισμικής κληρονομιάς και συνεπώς είμαστε συνυπεύθυνοι για το κοινό μας μέλλον.
Παρασκευή, 10 Ιουλίου 2015
Υπογράφουν μεταξύ άλλων
Βασιλειάδης Πέτρος,
Ομότιμος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,
Πρόεδρος του Κέντρου Οικουμενικών, Ιεραποστολικών και Περιβαλλοντικών Μελετών
«Μητροπολίτης Παντελεήμων Παπαγεωργίου»
Σαρόγλου Βασίλης,
Καθηγητής ψυχολογίας στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Λουβαίν,
Πρόεδρος της Διεθνούς Ακαδημίας Θρησκευτικών Επιστημών
Ζαχαρόπουλος Νίκος Γρ.,
Αντιπρύτανης, Καθηγητής Θεολογίας,
Διευθυντής ΜΠΘΣ Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου της Κύπρου
Σταμούλης Χρυσόστομος,
Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,
Πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας
Καλαϊτζίδης Παντελής,
Διευθυντής της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών του Βόλου
Ζορμπάς Κωνσταντίνος,
Δρ. Θεολογίας και Κοινωνιολογίας
Γενικός Διευθυντής της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης
Παπαγεωργίου Νίκη,
Αναπληρώτρια καθηγήτρια της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Τσομπανίδης Στυλιανός,
Αναπληρωτής καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Μόσχος Δημήτριος,
Επίκουρος καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Σταθοκώστα Βασιλική,
Λέκτορας της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Κασσελούρη-Χατζηβασιλειάδη Ελένη,
Δρ. Θεολογίας, Λέκτορας στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Παπαθανασίου Αθανάσιος N.,
Δρ. Θεολογίας, Διδάσκων στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Μητραλέξης Σωτήρης,
Επισκέπτης Επίκουρος Καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Bogazici (Τουρκία),
Δρ. Φιλοσοφίας (FUBerlin)
Νικηφόρος Δημήτρης,
M.Th., Γενικός Γραμματέας του Κέντρου Οικουμενικών, Ιεραποστολικών και Περιβαλλοντικών Μελετών «Μητροπολίτης Παντελεήμων Παπαγεωργίου»
Πεκρίδου Αικατερίνη,
M.Τh., Επιστημονική Συνεργάτης του Ινστιτούτου Ιεραποστολικών μελετών & μελετών για τη Θεολογία πέρα από την Ευρώπη, Καθολική Θεολογική Σχολή του Μύνστερ (Γερμανία)
Σκλήρης Διονύσης,
Θεολόγος, Φιλόλογος (Παρίσι)
Παπαχρήστου Νίκος-Γιώργος,
Δημοσιογράφος / Amen.gr
Φοιτητής στη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών του Ποντιφικού Γρηγοριανού Πανεπιστημίου (Ρώμη),
Υπότροφος Ποντιφικού Συμβουλίου για την Χριστιανική Ενότητα
Κοσμίδης Νίκος,
Πρώην μέλος της επιτροπής νέων του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών,
Πολιτικός και οικουμενικός ακτιβιστής
Εἴτε πάσχει ἓν μέλος, συμπάσχει πάντα τὰ μέλη
(Α΄ Κορινθίους 12,26)
Σεβαστοί οικουμενικοί φίλοι και συνεργάτες στην Ευρώπη,
Προσφιλείς αδελφές και αδελφοί εν Χριστώ,
Στην πορεία της σύγχρονης διαχριστιανικής συνεργασίας τους, οι Εκκλησίες συνέβαλαν στην καλλιέργεια και στην εδραίωση ενός ευρύτερου οικουμενικού πνεύματος συμφιλίωσης και συνεργασίας, εξαιρετικά αναγκαίου και σημαντικού τόσο για την Ευρώπη, όσο και τον κόσμο. Αυτό το πνεύμα ήταν ιδιαίτερα σημαντικό σε καιρούς προκλήσεων, όπως μετά το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου και την περίοδο άνοδο του διχαστικού κλίματος του Ψυχρού Πολέμου ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση. Από τότε οι εκκλησίες έχουν εργαστεί για την υποστήριξη μιας προοδευτικής και μερικές φορές ακόμη και ριζοσπαστικής χριστιανικής πνευματικής προσέγγισης στην αντιμετώπιση των κοινωνικών, πολιτικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών ζητημάτων. Σε αυτό το πνεύμα ως Χριστιανοί και ως υπεύθυνοι πολίτες καλούμε τις ευρωπαϊκές εκκλησίες, τους οικουμενικούς οργανισμούς, τα θρησκευτικά ιδρύματα και τα διάφορα χριστιανικά κινήματα στην Ευρώπη να ανταποκριθούν στην έκκλησή μας για τη διασφάλιση του μέλλοντος του κοινού μας σπιτιού, μέσα από τη λήψη άμεσων ενεργειών.
Η ελληνική κρίση είναι μια ευρωπαϊκή κρίση. Ως εκ τούτου, πιστεύουμε ότι μόνο σε ευρωπαϊκό επίπεδο μπορούν να τεθούν τα θεμέλια για μια βιώσιμη και οριστική λύση της παρούσας προβληματικής, ζημιογόνας και ιδιαίτερα επικίνδυνης κατάστασης. Ενθαρρύνουμε τόσο την Ελληνική Κυβέρνηση, όσο και τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να εξαντλήσουν κάθε περιθώριο διαλόγου για την επίτευξη άμεσης συμφωνίας, διασφαλίζοντας την ισότιμη συμμετοχή της Ελλάδα στην Κοινή Νομισματική Ένωση, που θα οδηγεί σε πορεία εθνικής οικονομικής ανάκαμψης.
Αναγνωρίζουμε ότι η τρέχουσα δυσμενής κατάσταση στη χώρα μας συσχετίζεται, εκτός των άλλων, και με κρίσιμα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη και εξέλιξη συγκεκριμένων πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών συστημάτων κατά την περίοδο της Μεταπολίτευσης, μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας το 1974. Επιπλέον, αναγνωρίζουμε πως ως πολίτες και ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί δε σταθήκαμε πάντα στο ύψος των περιστάσεων, ούτε προχωρήσαμε πάντα στην απαιτούμενη αυτοεξέταση. Σήμερα είμαστε έτοιμοι να αναγνωρίσουμε τα λάθη του πολιτικού και του οικονομικού συστήματος, αναλαμβάνοντας και την ευθύνη για τις αποτυχίες μας να ξεπεράσουμε αυτές τις νοσηρές καταστάσεις. Ωστόσο, ανησυχούμε για τις πολιτικές που προτείνονται από τους εταίρους μας, οι οποίες επικεντρώνονται στην ανάγκη για μεταρρυθμίσεις, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τις συστημικές αιτίες της κρίσης, την κρίση χρέους και την ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι σοβαρές ανθρωπιστικές συνέπειες των αναποτελεσματικών νεοφιλελεύθερων πολιτικών που εφαρμόστηκαν τα τελευταία χρόνια.
Παρά τις διαφορετικές πολιτικές μας ταυτότητες και τις διαφορετικές ερμηνείες για το ποιες μπορούν να είναι οι αποτελεσματικές λύσεις, αναγνωρίζουμε όλοι μας πως η θέση της Ελλάδα πρέπει να είναι εντός της ευρωπαϊκής οικογένειας, θέση που αντιπροσωπεύει τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών. Καλούμε για δράσεις που μπορούν να εξασφαλίσουν την ευρωπαϊκή ταυτότητα της χώρας μας, στη βάση των αρχών της δημοκρατίας, της αλληλεγγύης, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της αξιοπρέπειας, του αμοιβαίου σεβασμού και της εφαρμογής των ευρωπαϊκών αρχών. Με βάση αυτούς τους ακρογωνιαίους λίθους της ενότητας, της συνεργασίας και της κοινής προόδου των λαών της Ευρώπης, σας προσκαλούμε να εργαστούμε από κοινού για να διασφαλίσουμε τις αξίες αυτές. Γιατί σε αυτές τις αξίες αναγνωρίζουμε τις θεμελιώδεις αρχές της κοινής πολιτιστικής, θρησκευτικής και ανθρωπιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης. Αυτή η κληρονομιά πρέπει να διαφυλαχθεί πάση θυσία ενάντια σε εκείνες τις δυνάμεις που θέτουν την κοινή ειρηνική μας συνοδοιπορία σε σοβαρό κίνδυνο. Δυνάμεις που επιβάλλουν τη θεοποίηση των αγορών και στοχεύουν στην αναβίωση θλιβερών στιγμών της ιστορίας της ηπείρου μας.
Σε αυτό το πλαίσιο, χαιρετίζουμε τις δηλώσεις υποστήριξης από θρησκευτικούς ηγέτες και οργανώσεις. Εκτιμούμε ιδιαίτερα τα λόγια αλληλεγγύης από την Αυτού Αγιότητα τον Πάπα Φραγκίσκο, την ποιμαντική επιστολή των διακεκριμένων μελών του Προεδρείου του Συμβουλίου Ευρωπαϊκών Εκκλησιών και τις δημόσιες παρεμβάσεις του πρώην Αρχιεπισκόπου του Καντέρμπουρι, Δρ. Ρόουαν Ουίλιαμς. Καλούμε όλους τους Χριστιανούς της Ευρώπης, μέσα σε πνεύμα προσευχής και προφητικής μαρτυρίας, να υπενθυμίσουμε στην ευρωπαϊκή οικογένεια, την αξία του ανθρωπίνου προσώπου, ενάντια σε αυτήν του κέρδους. Βιώνουμε μια ατυχής αναβίωση της διαίρεσης και της έντονης πόλωσης σε ολόκληρη την Ευρώπη, που μολύνουν τη διαδικασία της λήψης πολιτικών επιλογών, τραυματίζουν τη συνύπαρξη των λαών μας και στιγματίζουν τις καρδιές των ανθρώπων. Εν μέσω αυτής της σκοτεινής πραγματικότητας, πιστεύουμε ακράδαντα πως οι εκκλησίες της Ευρώπης πρέπει και είναι σε θέση να γίνουν γέφυρες συνεργασίας και διαλόγου, όπως έχει αποδείξει η μεταπολεμική μας ιστορία. Είμαστε μέρος της κοινής μας πνευματικής, πολιτιστικής και πολιτισμικής κληρονομιάς και συνεπώς είμαστε συνυπεύθυνοι για το κοινό μας μέλλον.
Παρασκευή, 10 Ιουλίου 2015
Υπογράφουν μεταξύ άλλων
Βασιλειάδης Πέτρος,
Ομότιμος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,
Πρόεδρος του Κέντρου Οικουμενικών, Ιεραποστολικών και Περιβαλλοντικών Μελετών
«Μητροπολίτης Παντελεήμων Παπαγεωργίου»
Σαρόγλου Βασίλης,
Καθηγητής ψυχολογίας στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Λουβαίν,
Πρόεδρος της Διεθνούς Ακαδημίας Θρησκευτικών Επιστημών
Ζαχαρόπουλος Νίκος Γρ.,
Αντιπρύτανης, Καθηγητής Θεολογίας,
Διευθυντής ΜΠΘΣ Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου της Κύπρου
Σταμούλης Χρυσόστομος,
Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,
Πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας
Καλαϊτζίδης Παντελής,
Διευθυντής της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών του Βόλου
Ζορμπάς Κωνσταντίνος,
Δρ. Θεολογίας και Κοινωνιολογίας
Γενικός Διευθυντής της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης
Παπαγεωργίου Νίκη,
Αναπληρώτρια καθηγήτρια της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Τσομπανίδης Στυλιανός,
Αναπληρωτής καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Μόσχος Δημήτριος,
Επίκουρος καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Σταθοκώστα Βασιλική,
Λέκτορας της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Κασσελούρη-Χατζηβασιλειάδη Ελένη,
Δρ. Θεολογίας, Λέκτορας στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Παπαθανασίου Αθανάσιος N.,
Δρ. Θεολογίας, Διδάσκων στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Μητραλέξης Σωτήρης,
Επισκέπτης Επίκουρος Καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Bogazici (Τουρκία),
Δρ. Φιλοσοφίας (FUBerlin)
Νικηφόρος Δημήτρης,
M.Th., Γενικός Γραμματέας του Κέντρου Οικουμενικών, Ιεραποστολικών και Περιβαλλοντικών Μελετών «Μητροπολίτης Παντελεήμων Παπαγεωργίου»
Πεκρίδου Αικατερίνη,
M.Τh., Επιστημονική Συνεργάτης του Ινστιτούτου Ιεραποστολικών μελετών & μελετών για τη Θεολογία πέρα από την Ευρώπη, Καθολική Θεολογική Σχολή του Μύνστερ (Γερμανία)
Σκλήρης Διονύσης,
Θεολόγος, Φιλόλογος (Παρίσι)
Παπαχρήστου Νίκος-Γιώργος,
Δημοσιογράφος / Amen.gr
Φοιτητής στη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών του Ποντιφικού Γρηγοριανού Πανεπιστημίου (Ρώμη),
Υπότροφος Ποντιφικού Συμβουλίου για την Χριστιανική Ενότητα
Κοσμίδης Νίκος,
Πρώην μέλος της επιτροπής νέων του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών,
Πολιτικός και οικουμενικός ακτιβιστής
Σημ.: Περισσότερα για το κείμενο αυτό επισκεφτείτε: https://www.facebook.com/greeceurope2015/
Δείτε επίσης:
Ανοιχτή Επιστολή για την Ελλάδα και την Ευρώπη, στο amen.gr.
Enzo Bianchi, Ηγούμενος της μοναστικής κοινότητας του Bose (Magnano, Ιταλία), Η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει στην Ευρώπη, στο amen.gr.
Δείτε επίσης:
Ανοιχτή Επιστολή για την Ελλάδα και την Ευρώπη, στο amen.gr.
Enzo Bianchi, Ηγούμενος της μοναστικής κοινότητας του Bose (Magnano, Ιταλία), Η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει στην Ευρώπη, στο amen.gr.
