Διεθνές Διεπιστημονικό Οικουμενικό Συνέδριο στη Θεσσαλονίκη
«H Οικονομική και Προσφυγική Κρίση:
Οι Πολιτικές, Θρησκευτικές και Πνευματικές Διαστάσεις»
Υπό την αιγίδα της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου
Το Κέντρο Οικουμενικών, Ιεραποστολικών και Περιβαλλοντικών Μελετών «Μητροπολίτης Παντελεήμων Παπαγεωργίου» (CEMES) και το ίδρυμα Sallux του Ευρωπαϊκού Χριστιανικού Πολιτικού Κινήματος (ECPM) διοργανώνουν στη Θεσσαλονίκη Διεθνές Διεπιστημονικό Οικουμενικό Συνέδριο με θέμα: «Η Οικονομική και Προσφυγική Κρίση: Οι Πολιτικές, Θρησκευτικές και Πνευματικές Διαστάσεις». Το συνέδριο τελεί υπό την αιγίδα της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου.
Οι εργασίες του συνεδρίου θα πραγματοποιηθούν από τις 20-22 Φεβρουαρίου 2018 και θα φιλοξενηθούν στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕ.Δ.Ε.Α) του Αριστο-τελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και στην Αίθουσα «Μανόλης Αναγνωστάκης» του Δημαρχείου Θεσσαλονίκης. Τη διοργάνωση υποστηρίζουν η Κοσμητεία της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ διά του Τμήματος Θεολογίας, η Διεθνής Ένωση για τη Χριστιανική Κοινωνική Διδασκαλία (AIESC) και ο ανθρωπιστικός οργανισμός Stichting Gave.
Η συνεργασία του Κέντρου CEMES με το ίδρυμα Sallux, καρπός της οποίας είναι το επικείμενο συνέδριο, επικεντρώνεται στην περαιτέρω διερεύνηση της οικουμενικής προβληματικής για τα ζητήματα της οικονομικής και προσφυγικής κρίσης στην Ελλάδα και στην Ευρώπη συνολικότερα. Σκοπός των διοργανωτών είναι ο διάλογος μεταξύ εκπροσώπων Εκκλησιών και θρησκευτικών οργανισμών, πολιτικών, ακαδημαϊκών και ακτιβιστών, με άξονα τις δύο προαναφερόμενες πανευρωπαϊκές προκλήσεις. Θα επιδιωχθεί, δηλαδή, μια δημιουργική προσέγγισή τους μέσα από διαφορετικές οπτικές. Η οργανωτική επιτροπή πιστεύει πως είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η πανευρωπαϊκή συνεργασία και ο από κοινού προβληματισμός, με έναν τρόπο, όμως, που να μεταφράζεται σε συγκεκριμένες παρεμβάσεις και σε μεγαλύτερη συμβολή των θρησκευτικών κοινοτήτων στον δημόσιο ευρωπαϊκό διάλογο.
Στο πλαίσιο αυτό έχουν προσκληθεί να μιλήσουν, μεταξύ άλλων, εκπρόσωποι του Παγκο-σμίου Συμβουλίου Εκκλησιών, της Διάσκεψης Ευρωπαϊκών Εκκλησιών, της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης της Ορθοδοξίας, της κοινότητας του Sant'Egidio και ΜΚΟ. Σε ειδική συνεδρία θα δοθεί η δυνατότητα, κατόπιν πρότερης συνεννόησης, για παρεμβάσεις από ενδιαφερόμενους φορείς και συλλογικότητες που δραστηριοποιούνται στα θέματα της οικονομικής και της προσφυγικής κρίσης.
Στην καταληκτήρια συνεδρία, η οποία θα φιλοξενηθεί στο Δημαρχείο Θεσσαλονίκης την Πέμπτη 22 Φεβρουαρίου (17:00-20:00), έχουν προσκληθεί εκπρόσωποι πολιτικών κομμάτων που εκπροσωπούνται στο Ευρωκοινοβούλιο να συμμετάσχουν σε στρογγυλή τράπεζα με θέμα «Δημοκρατία, Οικονομική και Προσφυγική Κρίση, και Λαϊκισμός στην Ευρώπη»
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΤΕΤΑΡΤΗ 21 Φεβρουαρίου 2018
Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕ.Δ.Ε.Α) του ΑΠΘ
9:30 – 10:30 Επίσημη έναρξη
Πρόεδρος: Oμ. Καθ. Πέτρος Βασιλειάδης (CEMES)
Χαιρετισμοί:
Εκκλησιαστικές Αρχές: (Οικουμενικό Πατριαρχείο, Εκκλησία της Ελλάδος, Καθολική Εκκλησία στην Ελλάδα, Πανελλήνιος Ευαγγελικός Σύνδεσμος (Γεώργιος Καλοτεράκης).
Κρατικές Αρχές: Εκπρόσωπος της Ελληνικής Κυβέρνησης.
Ακαδημαϊκές Αρχές: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Μ. Κωνσταντίνου), Διοργανωτές.
10:30 – 12:00 1η Συνεδρία
Η τρέχουσα οικονομική και προσφυγική κρίση
Πρόεδρος: Θεοφ. Επίσκοπος Αμορίου κ. Νικηφόρος, Καθηγούμενος της Ι.M.Βλατάδων
1. Πρωτοπρ. π. Εμμανουήλ Κλάψης, καθ. Ορθόδοξης Θεολογικής Σχολής Τιμίου Σταυρού Βοστώνης
2. Δρ. Κώστας Μυγδάλης, Σύμβουλος της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας (Δ.Σ.Ο.)
3. Δρ. Paul Mills (The Relational Thinking Perspective)
Ερωτήσεις - Συζήτηση
Διάλειμμα 12:00-12:45
12:45 – 14:00 2η Συνεδρία
Φωνές αλληλεγγύης σε μια Ευρώπη της κρίσης.
Πρόεδρος: Καθ. Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, Κοσμήτορας (Α.Π.Θ.)
1. Αρχιμ. π. Ιγνάτιος Σωτηριάδης, γραμματέας της Συνοδικής Επιτροπής Διορθοδόξων, Διαχριστιανικών και Διαθρησκειακών Σχέσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος
2. Ομοτ. Καθ. Ulrich Duchrow (The Kairos Europa)
3. Δρ. Λουκάς Ανδριανός, σύμβουλος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών για τη φροντίδα της Δημιουργίας, την Κλιματική δικαιοσύνη και της βιωσιμότητα
Ερωτήσεις - Συζήτηση
17:00 – 19:15 3η Συνεδρία
Μαρτυρίες αλληλεγγύης προς τους αναγκεμένους.
Προεδρείο: Καθ. Χρήστος Τσιρώνης (CEMES) - Christiaan Meinen (Sallux)
1. Vincent Briard, Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες
2. Ελληνικοί θρησκευτικοί οργανισμοί και η μεταναστευτική-προσφυγική κρίση.
• ΑΠΟΣΤΟΛΗ - ΜΚΟ της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών
• Caritas Ελλάδας-Μαρία Κουτάτζη,
• ΠΕΣ- Φώτης Ρωμαίος, Γ.Γραμματέας του Πανελλήνιου Ευαγγελικού Συνδέσμου
3. Μαρτυρίες από τα κέντρα υποδοχής προσφύγων από 2 Μουσουλμάνους μεταφραστές
4. Η θέση των μειονοτήτων στους καταυλισμούς μεταναστών-προσφύγων στην Ευρώπη
• Howard Stern (ICC): Περιπτώσεις βίας εις βάρος Χριστιανών μεταναστών και προσφύγων σε κέντρα υποδοχής.
• Auke van der Helm, Σύμβουλος του Stichting Gave: Η οπτική για την κρίση από Χριστιανό της Ολλανδίας.
Ερωτήσεις - Συζήτηση
Διάλειμμα 19:15-19:45
19:45 – 21:00 4η Συνεδρία
Παρουσίαση του προσχεδίου του Μηνύματος του Συνεδρίου και ανοιχτή συζήτηση.
Προεδρείο: Καθ. Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ - Christiaan Meinen - Δρ. Εύη Βουλγαράκη - Δρ. Gabriella Urbanova.
ΠΕΜΠΤΗ 22 Φεβρουαρίου 2018
ΚΕ.Δ.Ε.Α του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
9:30 – 11:00 5η Συνεδρία
Παρουσίαση του έργου και οράματος για «Χριστιανικές αξίες» Ευρωπαίων πολιτικών
Προεδρείο: Oμ. Καθ. Ulrich Duchrow (KAIROS)–Αν. Καθ. Νίκη Παπαγεωργίου (CEMES)
1. Branislav Škripek (Πρόεδρος ECPM, μέλος του Ευρωκοινοβουλίου): Το μελλοντικό όραμα του ECPM – Το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης
2. Johannes de Jong (Διευθύνων σύμβουλος Sallux) Ο Πολιτισμός της Ελευθερίας, το έργο του Sallux εντός και εκτός της Ευρώπης
3. Paul Mills (Confederal Europe) Ισχυρά έθνη, ισχυρή ένωση, Σχέδιο για την Ευρώπη
Ερωτήσεις – Συζήτηση
Διάλλειμα 11:00-11:30
11:30 – 13:30 6η Συνεδρία
Οι Εκκλησίες και το Όραμά τους για την Ευρώπη πέρα από την Κρίση
Προεδρείο: Σεβ. Μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ.κ. Βαρνάβας - Auke van der Helm (Stichting Gave)
1. Σεβ. Μητροπολίτης Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας κ.κ. Γαβριήλ
2. Αιδ. Δρ. Peter Pavlovic (CEC, Study Secretary, Οικονομική και οικολογική δικαιοσύνη, ενσωμάτωση στην ΕΕ και βιώσιμη ανάπτυξη)
3. Δρ. Cesare Zucconi, Γενικός Γραμματέας, Κοινότητα του Sant' Egidio
4. Daniel Farzad, Το Μέλλον της Μέσης Ανατολής, Θρησκευτική Ελευθερία και βοήθεια της Ευρώπης και των Εκκλησιών
Ερωτήσεις – Συζήτηση
14:00-16:00
Επίσκεψη στο Κέντρο Φροντίδας Προσφύγων στη Θεσσαλονίκη (περιοχή Σιδηροδρομικού Σταθμού), μια πρωτοβουλία του Πανελλήνιου Ευαγγελικού Συνδέσμου.
(Μόνο για τους ομιλητές και τους διοργανωτές)
17:00-20:00
Καταληκτήρια Συνεδρία
Δημαρχείο Θεσσαλονίκης, Αίθουσα: Μανώλης Αναγνωστάκης
Ανάγνωση του μηνύματος - πολιτικό πάνελ
«Δημοκρατία, Οικονομική και Προσφυγική Κρίση, και Λαϊκισμός στην Ευρώπη»
Συντονιστές: Νίκος Κοσμίδης (CEMES) - Bruce Clark (Συντάκτης του Economist)
Πάνελ με τη συμμετοχή εκπροσώπων των Ελληνικών πολιτικών κομμάτων που εκπροσω-πούνται στο Ευρωκοινοβούλιο: Ο κ. Ιωάννης Βουλγαράκης (ΣΥΡΙΖΑ/EUL-NGL) -ο κ. Σταύρος Καλαφάτης (Νέα Δημοκρατία/EPP) - ο κ. Γιώργος Αρβανιτίδης (Δημοκρατική Συμπαράταξη/ S&D) - και η κ. Νάντια Βαλαβάνη (Λαϊκή Ενότητα/EUL-NGL).
Στη συζήτηση παρεμβαίνει ο Ευρωβουλευτής, Branislav Škripek, πρόεδρος του ECPM, καθώς και ο Δρ. Κώστας Μυγδάλης, Σύμβουλος της ΔΣΟ.
Χαιρετισμό θα απευθύνει ο Δήμαρχος της Θεσσαλονίκης, κ. Γιάννης Μπουτάρης
Οργανωτική Επιτροπή
Paul Dembinski - Αγγελική Ζιάκα - Auke van der Helm - Johannes de Jong - Νίκος Κοσμίδης - Christiaan Meinen - Στυλιανός Τσομπανίδης
Επιτροπή Σύνταξης του Μηνύματος
Πέτρος Βασιλειάδης - Παντελής Καλαϊτζίδης - Christiaan Meinen - Νίκη Παπαγεωργίου - Στυλιανός Τσομπανίδης - Gabriella Urbanova
Γραμματεία του Συνεδρίου
Βαλίλα Γιαννουτάκη, Σοφία Παπαδοπούλου, Μαρία Σερέτη, Διονυσία Χατζή
Επιτροπή υποδοχής
Δημήτριος Νικηφόρος, Περικλής Αγγελόπουλος, π. Νικόδημος Κοσσυφίδης, Θεοδόσιος Κυριακίδης, Αντωνία Κυριατζή, Νικόλαος Μακραντωνάκης, Νικόδημος Μπουντζιούκας
Επιτροπή επικοινωνίας
Ευαγγελία Αμοιρίδου, Μόσχος Γκουτζιούδης, Νίκος Κοσμίδης
«H Οικονομική και Προσφυγική Κρίση:
Οι Πολιτικές, Θρησκευτικές και Πνευματικές Διαστάσεις»
Υπό την αιγίδα της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου
Το Κέντρο Οικουμενικών, Ιεραποστολικών και Περιβαλλοντικών Μελετών «Μητροπολίτης Παντελεήμων Παπαγεωργίου» (CEMES) και το ίδρυμα Sallux του Ευρωπαϊκού Χριστιανικού Πολιτικού Κινήματος (ECPM) διοργανώνουν στη Θεσσαλονίκη Διεθνές Διεπιστημονικό Οικουμενικό Συνέδριο με θέμα: «Η Οικονομική και Προσφυγική Κρίση: Οι Πολιτικές, Θρησκευτικές και Πνευματικές Διαστάσεις». Το συνέδριο τελεί υπό την αιγίδα της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου.
Οι εργασίες του συνεδρίου θα πραγματοποιηθούν από τις 20-22 Φεβρουαρίου 2018 και θα φιλοξενηθούν στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕ.Δ.Ε.Α) του Αριστο-τελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και στην Αίθουσα «Μανόλης Αναγνωστάκης» του Δημαρχείου Θεσσαλονίκης. Τη διοργάνωση υποστηρίζουν η Κοσμητεία της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ διά του Τμήματος Θεολογίας, η Διεθνής Ένωση για τη Χριστιανική Κοινωνική Διδασκαλία (AIESC) και ο ανθρωπιστικός οργανισμός Stichting Gave.
Η συνεργασία του Κέντρου CEMES με το ίδρυμα Sallux, καρπός της οποίας είναι το επικείμενο συνέδριο, επικεντρώνεται στην περαιτέρω διερεύνηση της οικουμενικής προβληματικής για τα ζητήματα της οικονομικής και προσφυγικής κρίσης στην Ελλάδα και στην Ευρώπη συνολικότερα. Σκοπός των διοργανωτών είναι ο διάλογος μεταξύ εκπροσώπων Εκκλησιών και θρησκευτικών οργανισμών, πολιτικών, ακαδημαϊκών και ακτιβιστών, με άξονα τις δύο προαναφερόμενες πανευρωπαϊκές προκλήσεις. Θα επιδιωχθεί, δηλαδή, μια δημιουργική προσέγγισή τους μέσα από διαφορετικές οπτικές. Η οργανωτική επιτροπή πιστεύει πως είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η πανευρωπαϊκή συνεργασία και ο από κοινού προβληματισμός, με έναν τρόπο, όμως, που να μεταφράζεται σε συγκεκριμένες παρεμβάσεις και σε μεγαλύτερη συμβολή των θρησκευτικών κοινοτήτων στον δημόσιο ευρωπαϊκό διάλογο.
Στο πλαίσιο αυτό έχουν προσκληθεί να μιλήσουν, μεταξύ άλλων, εκπρόσωποι του Παγκο-σμίου Συμβουλίου Εκκλησιών, της Διάσκεψης Ευρωπαϊκών Εκκλησιών, της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης της Ορθοδοξίας, της κοινότητας του Sant'Egidio και ΜΚΟ. Σε ειδική συνεδρία θα δοθεί η δυνατότητα, κατόπιν πρότερης συνεννόησης, για παρεμβάσεις από ενδιαφερόμενους φορείς και συλλογικότητες που δραστηριοποιούνται στα θέματα της οικονομικής και της προσφυγικής κρίσης.
Στην καταληκτήρια συνεδρία, η οποία θα φιλοξενηθεί στο Δημαρχείο Θεσσαλονίκης την Πέμπτη 22 Φεβρουαρίου (17:00-20:00), έχουν προσκληθεί εκπρόσωποι πολιτικών κομμάτων που εκπροσωπούνται στο Ευρωκοινοβούλιο να συμμετάσχουν σε στρογγυλή τράπεζα με θέμα «Δημοκρατία, Οικονομική και Προσφυγική Κρίση, και Λαϊκισμός στην Ευρώπη»
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΤΕΤΑΡΤΗ 21 Φεβρουαρίου 2018
Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕ.Δ.Ε.Α) του ΑΠΘ
9:30 – 10:30 Επίσημη έναρξη
Πρόεδρος: Oμ. Καθ. Πέτρος Βασιλειάδης (CEMES)
Χαιρετισμοί:
Εκκλησιαστικές Αρχές: (Οικουμενικό Πατριαρχείο, Εκκλησία της Ελλάδος, Καθολική Εκκλησία στην Ελλάδα, Πανελλήνιος Ευαγγελικός Σύνδεσμος (Γεώργιος Καλοτεράκης).
Κρατικές Αρχές: Εκπρόσωπος της Ελληνικής Κυβέρνησης.
Ακαδημαϊκές Αρχές: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Μ. Κωνσταντίνου), Διοργανωτές.
10:30 – 12:00 1η Συνεδρία
Η τρέχουσα οικονομική και προσφυγική κρίση
Πρόεδρος: Θεοφ. Επίσκοπος Αμορίου κ. Νικηφόρος, Καθηγούμενος της Ι.M.Βλατάδων
1. Πρωτοπρ. π. Εμμανουήλ Κλάψης, καθ. Ορθόδοξης Θεολογικής Σχολής Τιμίου Σταυρού Βοστώνης
2. Δρ. Κώστας Μυγδάλης, Σύμβουλος της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας (Δ.Σ.Ο.)
3. Δρ. Paul Mills (The Relational Thinking Perspective)
Ερωτήσεις - Συζήτηση
Διάλειμμα 12:00-12:45
12:45 – 14:00 2η Συνεδρία
Φωνές αλληλεγγύης σε μια Ευρώπη της κρίσης.
Πρόεδρος: Καθ. Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, Κοσμήτορας (Α.Π.Θ.)
1. Αρχιμ. π. Ιγνάτιος Σωτηριάδης, γραμματέας της Συνοδικής Επιτροπής Διορθοδόξων, Διαχριστιανικών και Διαθρησκειακών Σχέσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος
2. Ομοτ. Καθ. Ulrich Duchrow (The Kairos Europa)
3. Δρ. Λουκάς Ανδριανός, σύμβουλος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών για τη φροντίδα της Δημιουργίας, την Κλιματική δικαιοσύνη και της βιωσιμότητα
Ερωτήσεις - Συζήτηση
17:00 – 19:15 3η Συνεδρία
Μαρτυρίες αλληλεγγύης προς τους αναγκεμένους.
Προεδρείο: Καθ. Χρήστος Τσιρώνης (CEMES) - Christiaan Meinen (Sallux)
1. Vincent Briard, Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες
2. Ελληνικοί θρησκευτικοί οργανισμοί και η μεταναστευτική-προσφυγική κρίση.
• ΑΠΟΣΤΟΛΗ - ΜΚΟ της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών
• Caritas Ελλάδας-Μαρία Κουτάτζη,
• ΠΕΣ- Φώτης Ρωμαίος, Γ.Γραμματέας του Πανελλήνιου Ευαγγελικού Συνδέσμου
3. Μαρτυρίες από τα κέντρα υποδοχής προσφύγων από 2 Μουσουλμάνους μεταφραστές
4. Η θέση των μειονοτήτων στους καταυλισμούς μεταναστών-προσφύγων στην Ευρώπη
• Howard Stern (ICC): Περιπτώσεις βίας εις βάρος Χριστιανών μεταναστών και προσφύγων σε κέντρα υποδοχής.
• Auke van der Helm, Σύμβουλος του Stichting Gave: Η οπτική για την κρίση από Χριστιανό της Ολλανδίας.
Ερωτήσεις - Συζήτηση
Διάλειμμα 19:15-19:45
19:45 – 21:00 4η Συνεδρία
Παρουσίαση του προσχεδίου του Μηνύματος του Συνεδρίου και ανοιχτή συζήτηση.
Προεδρείο: Καθ. Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ - Christiaan Meinen - Δρ. Εύη Βουλγαράκη - Δρ. Gabriella Urbanova.
ΠΕΜΠΤΗ 22 Φεβρουαρίου 2018
ΚΕ.Δ.Ε.Α του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
9:30 – 11:00 5η Συνεδρία
Παρουσίαση του έργου και οράματος για «Χριστιανικές αξίες» Ευρωπαίων πολιτικών
Προεδρείο: Oμ. Καθ. Ulrich Duchrow (KAIROS)–Αν. Καθ. Νίκη Παπαγεωργίου (CEMES)
1. Branislav Škripek (Πρόεδρος ECPM, μέλος του Ευρωκοινοβουλίου): Το μελλοντικό όραμα του ECPM – Το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης
2. Johannes de Jong (Διευθύνων σύμβουλος Sallux) Ο Πολιτισμός της Ελευθερίας, το έργο του Sallux εντός και εκτός της Ευρώπης
3. Paul Mills (Confederal Europe) Ισχυρά έθνη, ισχυρή ένωση, Σχέδιο για την Ευρώπη
Ερωτήσεις – Συζήτηση
Διάλλειμα 11:00-11:30
11:30 – 13:30 6η Συνεδρία
Οι Εκκλησίες και το Όραμά τους για την Ευρώπη πέρα από την Κρίση
Προεδρείο: Σεβ. Μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ.κ. Βαρνάβας - Auke van der Helm (Stichting Gave)
1. Σεβ. Μητροπολίτης Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας κ.κ. Γαβριήλ
2. Αιδ. Δρ. Peter Pavlovic (CEC, Study Secretary, Οικονομική και οικολογική δικαιοσύνη, ενσωμάτωση στην ΕΕ και βιώσιμη ανάπτυξη)
3. Δρ. Cesare Zucconi, Γενικός Γραμματέας, Κοινότητα του Sant' Egidio
4. Daniel Farzad, Το Μέλλον της Μέσης Ανατολής, Θρησκευτική Ελευθερία και βοήθεια της Ευρώπης και των Εκκλησιών
Ερωτήσεις – Συζήτηση
14:00-16:00
Επίσκεψη στο Κέντρο Φροντίδας Προσφύγων στη Θεσσαλονίκη (περιοχή Σιδηροδρομικού Σταθμού), μια πρωτοβουλία του Πανελλήνιου Ευαγγελικού Συνδέσμου.
(Μόνο για τους ομιλητές και τους διοργανωτές)
17:00-20:00
Καταληκτήρια Συνεδρία
Δημαρχείο Θεσσαλονίκης, Αίθουσα: Μανώλης Αναγνωστάκης
Ανάγνωση του μηνύματος - πολιτικό πάνελ
«Δημοκρατία, Οικονομική και Προσφυγική Κρίση, και Λαϊκισμός στην Ευρώπη»
Συντονιστές: Νίκος Κοσμίδης (CEMES) - Bruce Clark (Συντάκτης του Economist)
Πάνελ με τη συμμετοχή εκπροσώπων των Ελληνικών πολιτικών κομμάτων που εκπροσω-πούνται στο Ευρωκοινοβούλιο: Ο κ. Ιωάννης Βουλγαράκης (ΣΥΡΙΖΑ/EUL-NGL) -ο κ. Σταύρος Καλαφάτης (Νέα Δημοκρατία/EPP) - ο κ. Γιώργος Αρβανιτίδης (Δημοκρατική Συμπαράταξη/ S&D) - και η κ. Νάντια Βαλαβάνη (Λαϊκή Ενότητα/EUL-NGL).
Στη συζήτηση παρεμβαίνει ο Ευρωβουλευτής, Branislav Škripek, πρόεδρος του ECPM, καθώς και ο Δρ. Κώστας Μυγδάλης, Σύμβουλος της ΔΣΟ.
Χαιρετισμό θα απευθύνει ο Δήμαρχος της Θεσσαλονίκης, κ. Γιάννης Μπουτάρης
Οργανωτική Επιτροπή
Paul Dembinski - Αγγελική Ζιάκα - Auke van der Helm - Johannes de Jong - Νίκος Κοσμίδης - Christiaan Meinen - Στυλιανός Τσομπανίδης
Επιτροπή Σύνταξης του Μηνύματος
Πέτρος Βασιλειάδης - Παντελής Καλαϊτζίδης - Christiaan Meinen - Νίκη Παπαγεωργίου - Στυλιανός Τσομπανίδης - Gabriella Urbanova
Γραμματεία του Συνεδρίου
Βαλίλα Γιαννουτάκη, Σοφία Παπαδοπούλου, Μαρία Σερέτη, Διονυσία Χατζή
Επιτροπή υποδοχής
Δημήτριος Νικηφόρος, Περικλής Αγγελόπουλος, π. Νικόδημος Κοσσυφίδης, Θεοδόσιος Κυριακίδης, Αντωνία Κυριατζή, Νικόλαος Μακραντωνάκης, Νικόδημος Μπουντζιούκας
Επιτροπή επικοινωνίας
Ευαγγελία Αμοιρίδου, Μόσχος Γκουτζιούδης, Νίκος Κοσμίδης
ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Ολοκληρώθηκαν την Παρασκευή, 23 2.2018, με επιτυχία τις εργασίες του τριημέρου διεθνούς διεπιστημονικού οικουμενικού συνεδρίου, που οργάνωσαν στην Θεσσαλονίκη, υπό την αιγίδα της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, από κοινού το Κέντρο Οικουμενικών, Ιεραποστολικών και Περιβαλλοντικών Μελετών «Μητρ. Παντελεήμων Παπαγεωργίου» (CEMES) και το Ευρωπαϊκό Χριστιανικό Πολιτικό Κίνημα SALLUX, με θέμα «Η Οικονομική και Προσφυγική Κρίση. Οι Πολιτικές, Θρησκευτικές και Πνευματικές Διαστάσεις».
Το συνέδριο ξεκίνησε την Τετάρτη 21.2.2018, με τη συμετοχή προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών του ΑΠΘ και την εισαγωγική ομιλία του Προέδρου του CEMES, ομότιμου καθ. κ. Πέτρου Βασιλειαδη, ο οποίος έκανε μια εισαγωγική αναφορά στην παρούσα κατάσταση και τους στόχους του συνεδρίου (οικουμενικό, δι-επιστημονικό, και κυρίως αναλυτικό των αιτίων και συνεπειών από χριστιανικής πλευράς του προσφυγικού προβλήματος, αλλά και την οικονομική, οικολογική και διαθρησκειακή του διάσταση.
Στη συνέχεια διαβάστηκε το μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, υπό την αιγίδα του οποίου τελούσε το συνεδριο. Χαιρετισμούς απευθυναν οι εκπρόσωποι της Εκκλησίας της Ελλαδος, του Αρχιεπισκόπου της Καθολικής Εκκλησίας στην Ελλάδα κ Ιωάννη Σπιτερη, π. Αγαπητός, ο προεδρος Πανελληνιου Ευαγγελικου Συνδεσμου κ Γεώργιος Καλοτερακης, ο Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής κ Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, και ο εκπρόσωπος του SΑLLUX , κ. Christiaan Meinen.
Στην πρώτη συνεδρία υπό την προεδρία του Επισκόπου Αμορίου κ. Νικηφόρου, μίλησαν ο καθηγητής του Τιμίου Σταυρού. π. Εμμανουηλ Κλαψης, ο Δρ. Κώστας Μυγδάλης, σύμβουλος της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης της Ορθοδοξίας, και ο Δρ. Paul Mills, εκπρόσωπος του κινήματος Relational Thinking. Όλοι τους ανέλυσαν την παρούσα κρίση, ο καθένας απο την δική του σκοπιά, και η συνεδρία ολοκληρωθηκε με γόνιμο διάλογο μεταξύ των συνέδρων.
Ακολούθησε η δεύτερη συνεδρία υπό την προεδρία του κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής κ. Μιλτιάδη Κωνσταντίνου, στην οποία 3 εξέχοντες ομιλητές: ο αρχιμ. Ιγνατιος Σωτηριαδης, Γραμματέας της Συνοδικής Επιτροπής Διορθοδόξων, Διαχριστιανικών και Διαθρησκειακών σχέσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος (ο οποίος μετέφερε και τις ευλογίες του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου), ο ομότιμος καθ. της Χαϊδελβέργης κ. Ulrich Duchrow, εκπρόσωπος του Kairos Europa, και ο Δρ. Λουκάς Ανδριανός, σύμβουλος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών, παρουσίασαν ο καθένας τον φορέα που εκπροσωπεί και πώς ενεργούν πάνω στα θέματα της παρούσης κρίσεως.
Στην απογευματινή συνεδρία παρουσιάστηκε ζωντανά το έργο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες απο τον κ Vincent Briard. Στη συνέχεια πήραν το λόγο αντιπρόσωποι ομάδων και κινήσεων που ασχολούνται με το προσφυγικό/μεταναστευτικό πρόβλημα. Από την Caritas Hellas η κ Μαρια Κουτάτζη και από τον Πανελλήνιο Ευαγγελικό Σύνδεσμο ο κ. Φωτης Ρωμαίος. Ακολούθησαν προσωπικές μαρτυρίες προσφύγων απο κοντινά κέντρα υποδοχής και από καταυλισμούς της Ευρώπης, απο τον κ. Howard Stern, με παρεμβαση και του κ. Auke van der Helm, που μετέφερε την οπτική ενός χριστιανού της Ολλανδίας. Από τις σημαντικότερες στιγμές του συνεδρίου ήταν οι μαρτυρίες των ίδιων των προσφύγων., χριστιανών και μουσουλμάνων. Ιρακινός πρόσφυγας, που έχασε τη γυναίκα και τα τέσσερα αδέρφια του, ήρθε στην Ελλάδα με τα υπόλοιπα παιδιά και τους συγγενείς του που επιβίωσαν.
Στην πρώτη συνεδρία της δεύτερης μέρας (Πέμπτη, 22.2.2018), υπό την προεδρία του ομότ. καθ της Χαϊδελβέργης κ. Ulrich Duchrow και της Αναπλ. Καθ. κ. Νίκης Παπαγεωργίου, ευρωβουλευτές και μέλη χριστιανικών πολιτικών κινήσεων της Ευρώπης παρουσίασαν τις δραστηριότητες και το όραμα για την Ευρώπη με βάση τις χριστιανικές αξίες. Ο Σλοβάκος ευρωβουλευτής και Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Xριστιανικής Πολιτικής Κίνησης (ECPM) κ. Branislav Škripek αναφέρθηκε στο όραμα της ECPM και στο μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο κ. Christiaan Meinen ανέγνωσε την εισήγηση του ασθενούντος εκτελεστικού διευθυντού της SΑLLUX κ. Johannes de Jong, με θέμα «Πολιτισμός της ελευθερίας. Το SΑLLUX (άλας και φως του κόσμου) εντός και εκτός των ορίων της Ευρώπης». Τέλος, ο χριστιανός οικονομολόγος Δρ. Paul Mills ανέπτυξε το όραμα του κινήματος Relational Thinking για ένα συν-ομόσπονδο χαρακτήρα της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, που στοχεύει σε ισχυρή Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά με ισχυρά κράτη-μέλη, ένα σχέδιο δηλαδή ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης που θα βασίζεται και διοικητικά αλλά και οικονομικά στις ανθρώπικνες σχέσεις (relational plan for Europe).
Ακολούθησε η δεύτερη συνεδρία με το γενικό θέμα: «Οι Εκκλησίες και το όραμά τους για την Ευρώπη πέρα από την κρίση», υπό την προεδρία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα και του εκπροσώπου του εκ των χορηγών του συνεδρίου ιδρύματος Stichting Gave, κ. Auke der Helm. Πρώτος ομιλιτής ήταν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ν. Ιωνίας, Φιλαδελφείας, Ηρακλείου και Χαλκηδόνος κ. Γαβριήλ, ο οποίος εισηγήθηκε το θέμα: «Η Ορθόδοξη θεώρηση για την οικονομική και προσφυγική κρίση. Το όραμα για το μέλλον της Ευρώπης». Ακολούθησε ο Γραμματέας μελέτης οικονομικής και οικολογικής δικαιοσύνης του Συμβουλίου ττων Ευρωπαϊκών Εκκλησιών (CEC), Rev. Dr. Peter Pavlovic, ο οποίος παρουσίασε το όραμα του Συμβουλίου για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση με βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη. Τρίτος ομιλητής ήταν ο Γενικός Γραμματέας της κοινότητας του Αγίου Αιγιδίου (Sant' Egidio), Dr. Cesare Zucconi, ο οποίος ανέλυσε το θεολογικό σκεπτικό και τη δράση της κοινότητας αναφορικά με τα θέματα του συνεδρίου. Τελευταίος ομιλητής ήταν ο ακτιβιστής Daniel Farzad, ο οποίος μέσω skype αναφέρθηκε στα προβλήματα των χριστιανών στη Μέση Ανατολή, για το μέλλον της κοιτίδας αυτής της χριστιανικής Εκκλησίας, για τα προβλήματα θρησκευτικής ελευθερίας στην περιοχή, αλλά και πώς θα μπορούσε η Ευρώπη και οι Εκκλησίες να βοηθήσουν.
Το μεσημέρι οι σύνεδροι επισκέφτηκαν το Day Centre, μια δομή προσφοράς στους πρόσφυγες και μετανάστες της Πανελλήνιας Ευαγγελικής Ενώσεως, που λειτουργεί εθελοντικά στη περιοχή του Σιδηροδρομικού Σταθμού της Θεσσαλονίκης κάθε Τρίτη και Πέμπτη κατά τις ημερήσιες ώρες εργασίας.
Το απόγευμα διεξήχθη η καταληκτική συνεδρία προς το κοινό της πόλεως στην αίθουσα «Μ. Αναγνωστάκης» του Δήμου Θεσσαλονίκης, και περιλάμβανε την ανάγνωση του μηνύματος του συνεδρίου προς τις ευρωπαϊκές, εθνικές και εκκλησιαστικές αρχές, αλλά και το ευρύτερο κοινό,* καθώς και το πολιτικό πάνελ με θέμα «Δημοκρατία, οικονομική και προσφυγική κρίση, και λαϊκισμός», με συντονιστές το μέλος του CEMES και της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου κ. Νίκο Κοσμίδη και τον δημοσιογράφο του Economist επί θρησκευτικών θεμάτων κ. Bruce Clark. Στο πάνελ μετείχαν εκπρόσωποι των κομμάτων με εκπροσώπηση στο ευρωκοινοβούλιο, από τα οποία ανταποκρίθηκαν κατά σειρά των ομιλιών τους η κ. Νάντια Βαλαβάνη από την ΛΑΕ/EUL–NGL, ο κ. Σταύρος Καλαφάτης από τη ΝΔ/EPP, ο κ. Ιωάννης Βουλγαράκης από τον ΣΥΡΙΖΑ/EUL–NGL, και ο κ. Γεώργιος Αρβανιτίδης από την ΔΗΣΥ/SD. Παρέμβαση έκαναν και οι σύνεδροι: ο ευρωβουλευτής και Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Xριστιανικής Πολιτικής Κίνησης κ. Branislav Škripek, και ο Δρ. Κώστας Μυγδάλης, σύμβουλος της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης της Ορθοδοξίας. Τα κύρια σημεία των παρεμβάσεών τους συνόψισε ο βετεράνος δημοσιογράφος Bruce Clark.
Την τελευταία μέρα του συνεδρίου (Παρασκευή, 23 Φεβρουαρίου) οι σύνεδροι επισκέφτηκαν μετά από συνεννόηση τις εγκαταστάσεις προσφύγων και μεταναστών στην περιοχή Διαβατών, όπου ενημερώθηκαν από τον Διοικητή κ. Οδυσσέα Μαυροσκαμνιά της Ανοιχτής Δομής Φιλοξενίας Προσφύγων στα Διαβατά και τα στελέχη της, για τα προβλήματα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τόσο οι πρόσφυγες και μετανάστες, όσο και οι εργαζόμενοι εκεί δημόσιοι λειτουργοί.
Το συνεδριο αναμεταδίδονταν ζωντανά στο διαδίκτυο από την πανεπιστημιακή πλατφόρμα https://www.auth.gr/video/25056, και το περιεχόμενό του μπορεί να αναπαραχθεί για ένα τουλάχιστον χρόνο.
*ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Το συνέδριο για την οικονομική και προσφυγική κρίση, με θέμα «Η Οικονομική και Προσφυγική Κρίση. Πολιτικές, Θρησκευτικές και Πνευματικές Διαστάσεις», που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη (20-23 Φεβρουαρίου 2018) για να γιορτάσει τη δεύτερη επέτειο της οικουμενικής πρωτοβουλίας της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, της Α. Α. του Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου και του Μακαριωτάτου Αρχιεπίσκοπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμου, να επισκεφθούν τη Λέσβο προκειμένου να ευαισθητοποιήσουν την παγκόσμια κοινότητα για την προσφυγική κρίση, ΠΑΡΟΤΡΥΝΕΙ με σεβασμό τις ευρωπαϊκές και εθνικές ηγεσίες των χωρών μας να ενεργούν σύμφωνα με τις χριστιανικές αρχές των σχέσεων αγάπης και αλληλεγγύης στα θέματα και τις προκλήσεις της οικονομικής κρίσεως και στην επίλυση του προσφυγικού προβλήματος.
Α) Ακολουθώντας το προ διετίας παράδειγμα και το οικουμενικό πνεύμα των εκκλησιαστικών ηγετών μας, εκπρόσωποι της πλειοψηφούσας στην Ελλάδα Ορθόδοξης Εκκλησίας της εν Ελλάδι Καθολικής Εκκλησίας, και της Πανελλήνιας Ευαγγελικής Συμμαχίας, με τη συμμετοχή πολιτικών και μελών του Ελληνικού και Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, θεολόγων, και ΜΚΟ της Ευρώπης και της Ελλάδος, ΣΥΣΚΕΦΤΗΚΑΝ από κοινού για τα τρέχοντα προβλήματα της Ευρώπης.
Β) Έχοντας από κοινού συσκεφθεί κατά τη διάρκεια των εργασιών του συνεδρίου ΑΝΑΛΥΣΑΜΕ τόσο τις θεολογικές όσο και τις πολιτικές πτυχές της σημερινής πολύπλευρης κρίσεως.
Γ) Με βάση τον διεπιστημονικό χαρακτήρα αυτού του συνεδρίου και την εκπεφρασμένη βούληση για συνεργασία των χριστιανών της Ευρώπης, ΑΠΟΦΑΣΙΣΑΜΕ να αναλάβουμε από κοινού δράση και να εδραιώσουμε στενότερες σχέσεις μεταξύ των μελών των διαφόρων Εκκλησιών, των μελών των διαφόρων χριστιανικών οργανώσεων και των Ευρωπαίων πολιτών.
Με αυτό το πνεύμα ΑΠΟΦΑΣΙΣΑΜΕ να ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ για περαιτέρω συζήτηση τα ακόλουθα σημεία:
1) Θεωρώντας ως βάση της πίστεώς μας ότι δημιουργός του κόσμου είναι ο Θεός, που φανερώθηκε δια του Υιού του Ιησού Χριστού, και το θέλημά Του αποτυπώθηκε στη Αγία Γραφή και την Παράδοση της Εκκλησίας, ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΣΤΕ πως έχουμε ευθύνη για την δημιουργία Του και τον κόσμο και την κοινωνία που μας εμπιστεύτηκε. Αυτή μας η πίστη στον Θεό μας αναγκάζει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας ως χριστιανοί, ασχέτως προς την ποικιλία προσεγγίσεων και λύσεων που πρεσβεύουμε για την κοινωνία και τις προκλήσεις της.
2) ΘΕΩΡΟΥΜΕ ως χριστιανοί, ότι έχουμε ευθύνη να προωθήσουμε πολιτικές λύσεις στην Ευρώπη συμμετέχοντας ενεργά στον δημόσιο διάλογο για τις οικονομικές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την προσφυγική κρίση, και φυσικά για το μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
3) ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΟΥΜΕ ότι οι χριστιανικές ΜΚΟ και οι χριστιανοί πολιτικοί προσπαθούν να ανταποκριθούν στη πολύμορφη κρίση που αντιμετωπίζει η κοινωνία μας. Επειδή, όμως, δεν υπήρξαν μέχρι σήμερα πολλές ευκαιρίες προβληματισμού για τις ευρύτερες θρησκευτικές, πνευματικές, πολιτικές και οικονομικές συνέπειες της κρίσεως σε ένα ευρύτερο οικουμενικό πλαίσιο, προσπαθήσαμε σε αυτό το συνέδριο να ανταποκριθούμε σε αυτή μας την ευθύνη. Πιστεύουμε, ότι στο συνέδριο αυτό, με τη βοήθεια πολιτικών, θεολόγων, κοινωνιολόγων, οικονομολόγων και ακτιβιστών τόσο κοσμικών όσο και εκκλησιαστικών κινήσεων, αναθείχτηκε μια σαφής και αξιόπιστη εικόνα ενός φαινόμενου, που απαιτεί ειλικρινή απάντηση εκ μέρους τόσο της ηγεσίας της ΕυρωπαΙκής Ένωσης όσο και των Εκκλησιών της.
4) ΔΗΛΩΝΟΥΜΕ ότι οι χριστιανοί στην Ευρώπη έχουν επανειλημμένα επιβεβαιώσει ότι είναι έτοιμοι να εργαστούν από κοινού με όλους τους ανθρώπους καλής θελήσεως, αλλά και με άλλα θεσμικά όργανα (πολιτικά, κοινωνικά κ.λπ.), που πρεσβεύουν τις ίδιες ηθικές αξίες, ακόμη και αν έχουν διαφορετικές πολιτικές πεποιθήσεις. Χριστιανοί ακτιβιστές και πολιτικοί έχουν από κοινού ευθύνη για την επίλυση της κρίσης αυτού του πλανήτη με άλλους ανθρώπους, είτε αυτοί είναι άνθρωποι της πίστεως είτε όχι.
5) Ως χριστιανοί πιστεύουμε ότι ΚΑΛΟΥΜΑΣΤΕ όλοι να συμμετέχουμε ενεργά σε οποιεσδήποτε ενέργειες και δράσεις που υποστηρίζουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των προσφύγων σε όλα τα επίπεδα. Ως εκ τούτου, θεωρούμε υποχρέωσή μας να συμβάλουμε στην υπερνίκηση των διαιρέσεων του κόσμου, στην επίλυση του προσφυγικού προβλήματος, που αποτελεί το πλέον ορατό παράδειγμα της παρούσης κρίσεως.
6) ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ και ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΟΥΜΕ τη δύσκολη κατάσταση των μειονοτικών ομάδων, χριστιανών, Yezidi και άλλων, σε έναν μουσουλμανικό κυρίως πληθυσμό μέσα στα προσφυγικά κέντρα σε όλη την Ευρώπη. Οι παρενοχλήσεις, οι επιθέσεις, οι βιασμοί, οι απειλές και ενίοτε η άδικη μεταχείριση, και κυρίως η μάστιγα των λαθρεμπόρων των προσφύγων, πρέπει να αντιμετωπίζονται αποφασιστικά από τις αρχές. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για τις μη χριστιανικές ομάδες προσφύγων και μεταναστών. Ως χριστιανοί ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ ικανοποιητική αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων με βάση τους ισχύοντες διεθνείς νόμους και συνθηκες που είναι σε ισχύ. Τέλος
7) ΖΗΤΟΥΜΕ να ληφθεί σοβαρά υπόψη η χριστιανική προοπτική για το οικονομικό ζήτημα, με βάση τις χριστιανικές αρχές και αξίες, που βρίσκονται πέραν του παλαιού δίπολου του πολιτικού διαλόγου μεταξύ καπιταλισμού και σοσιαλισμού, αφού εστιάζουν όχι στην διαδικασία παραγωγής και διανομής των υλικών αγαθών, αλλά στην πηγή τους, το Θεό («του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής. Οι κατοικούντες και πάντα τα εν αυτή», Ψαλμ 24.1)). Πιστεύουμε ότι πραγματική οικονομία είνα μια οικονομία που βασίζεται στις σχέσεις.
Όλες οι παραπάνω ανησυχίες και οι προβληματισμοί, που συζητήθηκαν στο συνέδριο, είναι αποτέλεσμα της αποφασιστικότητας των χριστιανών να αντιμετωπίσουν από την οπτική γωνία των περιθωριοποιημένων και καταπιεσμένων ατόμων την αμαρτία στην συλλογική της διάσταση ως δομικό κακό, που εκφράζεται με τις αλληλένδετες σύγχρονες κρίσεις, τόσο την προσφυγική όσο και οικονομική. Οι χριστιανοί στην Ευρώπη καλούνται να αναγνωρίσουμε την αμαρτωλή φύση όλων των μορφών διακρίσεων και να μεταμορφώσουν όλες τις άδικες κοινωνικές δομές, προστατεύοντας έτσι την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την ακεραιότητα της δημιουργίας.
Το συνέδριο ξεκίνησε την Τετάρτη 21.2.2018, με τη συμετοχή προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών του ΑΠΘ και την εισαγωγική ομιλία του Προέδρου του CEMES, ομότιμου καθ. κ. Πέτρου Βασιλειαδη, ο οποίος έκανε μια εισαγωγική αναφορά στην παρούσα κατάσταση και τους στόχους του συνεδρίου (οικουμενικό, δι-επιστημονικό, και κυρίως αναλυτικό των αιτίων και συνεπειών από χριστιανικής πλευράς του προσφυγικού προβλήματος, αλλά και την οικονομική, οικολογική και διαθρησκειακή του διάσταση.
Στη συνέχεια διαβάστηκε το μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, υπό την αιγίδα του οποίου τελούσε το συνεδριο. Χαιρετισμούς απευθυναν οι εκπρόσωποι της Εκκλησίας της Ελλαδος, του Αρχιεπισκόπου της Καθολικής Εκκλησίας στην Ελλάδα κ Ιωάννη Σπιτερη, π. Αγαπητός, ο προεδρος Πανελληνιου Ευαγγελικου Συνδεσμου κ Γεώργιος Καλοτερακης, ο Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής κ Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, και ο εκπρόσωπος του SΑLLUX , κ. Christiaan Meinen.
Στην πρώτη συνεδρία υπό την προεδρία του Επισκόπου Αμορίου κ. Νικηφόρου, μίλησαν ο καθηγητής του Τιμίου Σταυρού. π. Εμμανουηλ Κλαψης, ο Δρ. Κώστας Μυγδάλης, σύμβουλος της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης της Ορθοδοξίας, και ο Δρ. Paul Mills, εκπρόσωπος του κινήματος Relational Thinking. Όλοι τους ανέλυσαν την παρούσα κρίση, ο καθένας απο την δική του σκοπιά, και η συνεδρία ολοκληρωθηκε με γόνιμο διάλογο μεταξύ των συνέδρων.
Ακολούθησε η δεύτερη συνεδρία υπό την προεδρία του κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής κ. Μιλτιάδη Κωνσταντίνου, στην οποία 3 εξέχοντες ομιλητές: ο αρχιμ. Ιγνατιος Σωτηριαδης, Γραμματέας της Συνοδικής Επιτροπής Διορθοδόξων, Διαχριστιανικών και Διαθρησκειακών σχέσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος (ο οποίος μετέφερε και τις ευλογίες του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου), ο ομότιμος καθ. της Χαϊδελβέργης κ. Ulrich Duchrow, εκπρόσωπος του Kairos Europa, και ο Δρ. Λουκάς Ανδριανός, σύμβουλος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών, παρουσίασαν ο καθένας τον φορέα που εκπροσωπεί και πώς ενεργούν πάνω στα θέματα της παρούσης κρίσεως.
Στην απογευματινή συνεδρία παρουσιάστηκε ζωντανά το έργο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες απο τον κ Vincent Briard. Στη συνέχεια πήραν το λόγο αντιπρόσωποι ομάδων και κινήσεων που ασχολούνται με το προσφυγικό/μεταναστευτικό πρόβλημα. Από την Caritas Hellas η κ Μαρια Κουτάτζη και από τον Πανελλήνιο Ευαγγελικό Σύνδεσμο ο κ. Φωτης Ρωμαίος. Ακολούθησαν προσωπικές μαρτυρίες προσφύγων απο κοντινά κέντρα υποδοχής και από καταυλισμούς της Ευρώπης, απο τον κ. Howard Stern, με παρεμβαση και του κ. Auke van der Helm, που μετέφερε την οπτική ενός χριστιανού της Ολλανδίας. Από τις σημαντικότερες στιγμές του συνεδρίου ήταν οι μαρτυρίες των ίδιων των προσφύγων., χριστιανών και μουσουλμάνων. Ιρακινός πρόσφυγας, που έχασε τη γυναίκα και τα τέσσερα αδέρφια του, ήρθε στην Ελλάδα με τα υπόλοιπα παιδιά και τους συγγενείς του που επιβίωσαν.
Στην πρώτη συνεδρία της δεύτερης μέρας (Πέμπτη, 22.2.2018), υπό την προεδρία του ομότ. καθ της Χαϊδελβέργης κ. Ulrich Duchrow και της Αναπλ. Καθ. κ. Νίκης Παπαγεωργίου, ευρωβουλευτές και μέλη χριστιανικών πολιτικών κινήσεων της Ευρώπης παρουσίασαν τις δραστηριότητες και το όραμα για την Ευρώπη με βάση τις χριστιανικές αξίες. Ο Σλοβάκος ευρωβουλευτής και Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Xριστιανικής Πολιτικής Κίνησης (ECPM) κ. Branislav Škripek αναφέρθηκε στο όραμα της ECPM και στο μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο κ. Christiaan Meinen ανέγνωσε την εισήγηση του ασθενούντος εκτελεστικού διευθυντού της SΑLLUX κ. Johannes de Jong, με θέμα «Πολιτισμός της ελευθερίας. Το SΑLLUX (άλας και φως του κόσμου) εντός και εκτός των ορίων της Ευρώπης». Τέλος, ο χριστιανός οικονομολόγος Δρ. Paul Mills ανέπτυξε το όραμα του κινήματος Relational Thinking για ένα συν-ομόσπονδο χαρακτήρα της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, που στοχεύει σε ισχυρή Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά με ισχυρά κράτη-μέλη, ένα σχέδιο δηλαδή ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης που θα βασίζεται και διοικητικά αλλά και οικονομικά στις ανθρώπικνες σχέσεις (relational plan for Europe).
Ακολούθησε η δεύτερη συνεδρία με το γενικό θέμα: «Οι Εκκλησίες και το όραμά τους για την Ευρώπη πέρα από την κρίση», υπό την προεδρία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα και του εκπροσώπου του εκ των χορηγών του συνεδρίου ιδρύματος Stichting Gave, κ. Auke der Helm. Πρώτος ομιλιτής ήταν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ν. Ιωνίας, Φιλαδελφείας, Ηρακλείου και Χαλκηδόνος κ. Γαβριήλ, ο οποίος εισηγήθηκε το θέμα: «Η Ορθόδοξη θεώρηση για την οικονομική και προσφυγική κρίση. Το όραμα για το μέλλον της Ευρώπης». Ακολούθησε ο Γραμματέας μελέτης οικονομικής και οικολογικής δικαιοσύνης του Συμβουλίου ττων Ευρωπαϊκών Εκκλησιών (CEC), Rev. Dr. Peter Pavlovic, ο οποίος παρουσίασε το όραμα του Συμβουλίου για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση με βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη. Τρίτος ομιλητής ήταν ο Γενικός Γραμματέας της κοινότητας του Αγίου Αιγιδίου (Sant' Egidio), Dr. Cesare Zucconi, ο οποίος ανέλυσε το θεολογικό σκεπτικό και τη δράση της κοινότητας αναφορικά με τα θέματα του συνεδρίου. Τελευταίος ομιλητής ήταν ο ακτιβιστής Daniel Farzad, ο οποίος μέσω skype αναφέρθηκε στα προβλήματα των χριστιανών στη Μέση Ανατολή, για το μέλλον της κοιτίδας αυτής της χριστιανικής Εκκλησίας, για τα προβλήματα θρησκευτικής ελευθερίας στην περιοχή, αλλά και πώς θα μπορούσε η Ευρώπη και οι Εκκλησίες να βοηθήσουν.
Το μεσημέρι οι σύνεδροι επισκέφτηκαν το Day Centre, μια δομή προσφοράς στους πρόσφυγες και μετανάστες της Πανελλήνιας Ευαγγελικής Ενώσεως, που λειτουργεί εθελοντικά στη περιοχή του Σιδηροδρομικού Σταθμού της Θεσσαλονίκης κάθε Τρίτη και Πέμπτη κατά τις ημερήσιες ώρες εργασίας.
Το απόγευμα διεξήχθη η καταληκτική συνεδρία προς το κοινό της πόλεως στην αίθουσα «Μ. Αναγνωστάκης» του Δήμου Θεσσαλονίκης, και περιλάμβανε την ανάγνωση του μηνύματος του συνεδρίου προς τις ευρωπαϊκές, εθνικές και εκκλησιαστικές αρχές, αλλά και το ευρύτερο κοινό,* καθώς και το πολιτικό πάνελ με θέμα «Δημοκρατία, οικονομική και προσφυγική κρίση, και λαϊκισμός», με συντονιστές το μέλος του CEMES και της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου κ. Νίκο Κοσμίδη και τον δημοσιογράφο του Economist επί θρησκευτικών θεμάτων κ. Bruce Clark. Στο πάνελ μετείχαν εκπρόσωποι των κομμάτων με εκπροσώπηση στο ευρωκοινοβούλιο, από τα οποία ανταποκρίθηκαν κατά σειρά των ομιλιών τους η κ. Νάντια Βαλαβάνη από την ΛΑΕ/EUL–NGL, ο κ. Σταύρος Καλαφάτης από τη ΝΔ/EPP, ο κ. Ιωάννης Βουλγαράκης από τον ΣΥΡΙΖΑ/EUL–NGL, και ο κ. Γεώργιος Αρβανιτίδης από την ΔΗΣΥ/SD. Παρέμβαση έκαναν και οι σύνεδροι: ο ευρωβουλευτής και Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Xριστιανικής Πολιτικής Κίνησης κ. Branislav Škripek, και ο Δρ. Κώστας Μυγδάλης, σύμβουλος της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης της Ορθοδοξίας. Τα κύρια σημεία των παρεμβάσεών τους συνόψισε ο βετεράνος δημοσιογράφος Bruce Clark.
Την τελευταία μέρα του συνεδρίου (Παρασκευή, 23 Φεβρουαρίου) οι σύνεδροι επισκέφτηκαν μετά από συνεννόηση τις εγκαταστάσεις προσφύγων και μεταναστών στην περιοχή Διαβατών, όπου ενημερώθηκαν από τον Διοικητή κ. Οδυσσέα Μαυροσκαμνιά της Ανοιχτής Δομής Φιλοξενίας Προσφύγων στα Διαβατά και τα στελέχη της, για τα προβλήματα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τόσο οι πρόσφυγες και μετανάστες, όσο και οι εργαζόμενοι εκεί δημόσιοι λειτουργοί.
Το συνεδριο αναμεταδίδονταν ζωντανά στο διαδίκτυο από την πανεπιστημιακή πλατφόρμα https://www.auth.gr/video/25056, και το περιεχόμενό του μπορεί να αναπαραχθεί για ένα τουλάχιστον χρόνο.
*ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Το συνέδριο για την οικονομική και προσφυγική κρίση, με θέμα «Η Οικονομική και Προσφυγική Κρίση. Πολιτικές, Θρησκευτικές και Πνευματικές Διαστάσεις», που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη (20-23 Φεβρουαρίου 2018) για να γιορτάσει τη δεύτερη επέτειο της οικουμενικής πρωτοβουλίας της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, της Α. Α. του Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου και του Μακαριωτάτου Αρχιεπίσκοπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμου, να επισκεφθούν τη Λέσβο προκειμένου να ευαισθητοποιήσουν την παγκόσμια κοινότητα για την προσφυγική κρίση, ΠΑΡΟΤΡΥΝΕΙ με σεβασμό τις ευρωπαϊκές και εθνικές ηγεσίες των χωρών μας να ενεργούν σύμφωνα με τις χριστιανικές αρχές των σχέσεων αγάπης και αλληλεγγύης στα θέματα και τις προκλήσεις της οικονομικής κρίσεως και στην επίλυση του προσφυγικού προβλήματος.
Α) Ακολουθώντας το προ διετίας παράδειγμα και το οικουμενικό πνεύμα των εκκλησιαστικών ηγετών μας, εκπρόσωποι της πλειοψηφούσας στην Ελλάδα Ορθόδοξης Εκκλησίας της εν Ελλάδι Καθολικής Εκκλησίας, και της Πανελλήνιας Ευαγγελικής Συμμαχίας, με τη συμμετοχή πολιτικών και μελών του Ελληνικού και Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, θεολόγων, και ΜΚΟ της Ευρώπης και της Ελλάδος, ΣΥΣΚΕΦΤΗΚΑΝ από κοινού για τα τρέχοντα προβλήματα της Ευρώπης.
Β) Έχοντας από κοινού συσκεφθεί κατά τη διάρκεια των εργασιών του συνεδρίου ΑΝΑΛΥΣΑΜΕ τόσο τις θεολογικές όσο και τις πολιτικές πτυχές της σημερινής πολύπλευρης κρίσεως.
Γ) Με βάση τον διεπιστημονικό χαρακτήρα αυτού του συνεδρίου και την εκπεφρασμένη βούληση για συνεργασία των χριστιανών της Ευρώπης, ΑΠΟΦΑΣΙΣΑΜΕ να αναλάβουμε από κοινού δράση και να εδραιώσουμε στενότερες σχέσεις μεταξύ των μελών των διαφόρων Εκκλησιών, των μελών των διαφόρων χριστιανικών οργανώσεων και των Ευρωπαίων πολιτών.
Με αυτό το πνεύμα ΑΠΟΦΑΣΙΣΑΜΕ να ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ για περαιτέρω συζήτηση τα ακόλουθα σημεία:
1) Θεωρώντας ως βάση της πίστεώς μας ότι δημιουργός του κόσμου είναι ο Θεός, που φανερώθηκε δια του Υιού του Ιησού Χριστού, και το θέλημά Του αποτυπώθηκε στη Αγία Γραφή και την Παράδοση της Εκκλησίας, ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΣΤΕ πως έχουμε ευθύνη για την δημιουργία Του και τον κόσμο και την κοινωνία που μας εμπιστεύτηκε. Αυτή μας η πίστη στον Θεό μας αναγκάζει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας ως χριστιανοί, ασχέτως προς την ποικιλία προσεγγίσεων και λύσεων που πρεσβεύουμε για την κοινωνία και τις προκλήσεις της.
2) ΘΕΩΡΟΥΜΕ ως χριστιανοί, ότι έχουμε ευθύνη να προωθήσουμε πολιτικές λύσεις στην Ευρώπη συμμετέχοντας ενεργά στον δημόσιο διάλογο για τις οικονομικές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την προσφυγική κρίση, και φυσικά για το μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
3) ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΟΥΜΕ ότι οι χριστιανικές ΜΚΟ και οι χριστιανοί πολιτικοί προσπαθούν να ανταποκριθούν στη πολύμορφη κρίση που αντιμετωπίζει η κοινωνία μας. Επειδή, όμως, δεν υπήρξαν μέχρι σήμερα πολλές ευκαιρίες προβληματισμού για τις ευρύτερες θρησκευτικές, πνευματικές, πολιτικές και οικονομικές συνέπειες της κρίσεως σε ένα ευρύτερο οικουμενικό πλαίσιο, προσπαθήσαμε σε αυτό το συνέδριο να ανταποκριθούμε σε αυτή μας την ευθύνη. Πιστεύουμε, ότι στο συνέδριο αυτό, με τη βοήθεια πολιτικών, θεολόγων, κοινωνιολόγων, οικονομολόγων και ακτιβιστών τόσο κοσμικών όσο και εκκλησιαστικών κινήσεων, αναθείχτηκε μια σαφής και αξιόπιστη εικόνα ενός φαινόμενου, που απαιτεί ειλικρινή απάντηση εκ μέρους τόσο της ηγεσίας της ΕυρωπαΙκής Ένωσης όσο και των Εκκλησιών της.
4) ΔΗΛΩΝΟΥΜΕ ότι οι χριστιανοί στην Ευρώπη έχουν επανειλημμένα επιβεβαιώσει ότι είναι έτοιμοι να εργαστούν από κοινού με όλους τους ανθρώπους καλής θελήσεως, αλλά και με άλλα θεσμικά όργανα (πολιτικά, κοινωνικά κ.λπ.), που πρεσβεύουν τις ίδιες ηθικές αξίες, ακόμη και αν έχουν διαφορετικές πολιτικές πεποιθήσεις. Χριστιανοί ακτιβιστές και πολιτικοί έχουν από κοινού ευθύνη για την επίλυση της κρίσης αυτού του πλανήτη με άλλους ανθρώπους, είτε αυτοί είναι άνθρωποι της πίστεως είτε όχι.
5) Ως χριστιανοί πιστεύουμε ότι ΚΑΛΟΥΜΑΣΤΕ όλοι να συμμετέχουμε ενεργά σε οποιεσδήποτε ενέργειες και δράσεις που υποστηρίζουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των προσφύγων σε όλα τα επίπεδα. Ως εκ τούτου, θεωρούμε υποχρέωσή μας να συμβάλουμε στην υπερνίκηση των διαιρέσεων του κόσμου, στην επίλυση του προσφυγικού προβλήματος, που αποτελεί το πλέον ορατό παράδειγμα της παρούσης κρίσεως.
6) ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ και ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΟΥΜΕ τη δύσκολη κατάσταση των μειονοτικών ομάδων, χριστιανών, Yezidi και άλλων, σε έναν μουσουλμανικό κυρίως πληθυσμό μέσα στα προσφυγικά κέντρα σε όλη την Ευρώπη. Οι παρενοχλήσεις, οι επιθέσεις, οι βιασμοί, οι απειλές και ενίοτε η άδικη μεταχείριση, και κυρίως η μάστιγα των λαθρεμπόρων των προσφύγων, πρέπει να αντιμετωπίζονται αποφασιστικά από τις αρχές. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για τις μη χριστιανικές ομάδες προσφύγων και μεταναστών. Ως χριστιανοί ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ ικανοποιητική αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων με βάση τους ισχύοντες διεθνείς νόμους και συνθηκες που είναι σε ισχύ. Τέλος
7) ΖΗΤΟΥΜΕ να ληφθεί σοβαρά υπόψη η χριστιανική προοπτική για το οικονομικό ζήτημα, με βάση τις χριστιανικές αρχές και αξίες, που βρίσκονται πέραν του παλαιού δίπολου του πολιτικού διαλόγου μεταξύ καπιταλισμού και σοσιαλισμού, αφού εστιάζουν όχι στην διαδικασία παραγωγής και διανομής των υλικών αγαθών, αλλά στην πηγή τους, το Θεό («του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής. Οι κατοικούντες και πάντα τα εν αυτή», Ψαλμ 24.1)). Πιστεύουμε ότι πραγματική οικονομία είνα μια οικονομία που βασίζεται στις σχέσεις.
Όλες οι παραπάνω ανησυχίες και οι προβληματισμοί, που συζητήθηκαν στο συνέδριο, είναι αποτέλεσμα της αποφασιστικότητας των χριστιανών να αντιμετωπίσουν από την οπτική γωνία των περιθωριοποιημένων και καταπιεσμένων ατόμων την αμαρτία στην συλλογική της διάσταση ως δομικό κακό, που εκφράζεται με τις αλληλένδετες σύγχρονες κρίσεις, τόσο την προσφυγική όσο και οικονομική. Οι χριστιανοί στην Ευρώπη καλούνται να αναγνωρίσουμε την αμαρτωλή φύση όλων των μορφών διακρίσεων και να μεταμορφώσουν όλες τις άδικες κοινωνικές δομές, προστατεύοντας έτσι την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την ακεραιότητα της δημιουργίας.
